Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2017

Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ Θ.Ε. 3 ΚΟΙΝΩΝΙΑ 3.1 ΠΟΛΙΤΗΣ (1ο δίωρο)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/ μαθήτριες να:
-           εξετάζουν την επίδραση των θρησκευτικών πεποιθήσεων στην ιδιότητα του πολίτη,
-          αξιολογούν τις θέσεις του Χριστιανισμού για την πολιτική, την εξουσία, και τον ρόλο του χριστιανού στον δημόσιο χώρο,
-          αναγνωρίζουν τις θέσεις των θρησκειών για την πολιτική και την εξουσία.


β) Ορθόδοξος χριστιανός και κρατική εξουσία
...Μια κρατική εξουσία που θα προσπαθεί για μια ειρηνική και πολιτισμένη κοινωνία, που θα σέβεται τις ελευθερίες των πολιτών της και θα έχει επίγνωση των ορίων της, κινείται μέσα στα πλαίσια του ιδανικού που η Εκκλησία θέλει να πραγματοποιήσει, της Βασιλείας του Θεού. 
Όταν, όμως, η κρατική εξουσία υπερβαίνει τα όριά της, απολυτοποιεί τον εαυτό της και απαιτεί από το χριστιανό να πράξει αντίθετα από τη διδασκαλία του Χριστού, χωρίς σεβασμό προς τον άνθρωπο, χωρίς αγάπη και ελευθερία, τότε ο χριστιανός δεν την υπακούει.

Παράδειγμα υπέρβασης των ορίων της κρατικής εξουσίας:


Στην ταινία, οι Ισλαμιστές ζηλωτές απαγορεύουν αθώες απολαύσεις, όπως η μουσική και το ποδόσφαιρο, ενώ δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν το μαστίγωμα ή το λιθοβολισμό στην άσκηση της εξουσίας τους. 
Ολόκληρη η ταινία ΕΔΩ

fade to black


" Ο σκηνοθέτης Amer Albarzawi ζούσε μέχρι πριν από δύο χρόνια στη Ράκα στη Συρία, μαζί με τη σύντροφό. Μετά, οι τζιχαντιστές κατέλαβαν την πόλη και την έκαναν προπύργιό τους. Οι τρομοκράτες άλλαξαν όλοι τη ζωή των κατοίκων μέσα σε λίγες μέρες. Στην αρχή απαγορεύτηκε το κάπνισμα. Την επόμενη μέρα αγόρια και κορίτσια δεν μπορούσαν να περπατούν μαζί στο δρόμο. Μετά από ένα μήνα, δεν υπήρχαν αγόρια και κορίτσια μαζί στο σχολείο. Στη συνέχεια όλα τα κορίτσια άρχισαν να φοράνε μαντήλα και μετά αποφάσισαν πως δεν θα πρέπει να μελετάμε ιστορία, φυσική και μαθηματικά»
Κάπως έτσι περιγράφει τη δραματική αλλαγή στις ζωές όσων έμειναν στη Ράκα και βίωσαν τον σκληρό αυταρχισμό και τη βία του Ισλαμικού Κράτους. Το «Fade to Black», ένα φιλμ ενός λεπτού θέλει να απεικονίσει τη ψυχολογική κατάπτωση στις ζωές των Σύρων που έβλεπαν μέρα με τη μέρα την καθημερινότητά τους να πνίγεται στο σκοτάδι.

http://antidras.blogspot.gr/
Παρουσιάζοντας:
Στοιχεία που συνθέτουν την έννοια του πολίτη.

-          Δίνονται σύντομοι χρόνοι σε κάθε στάδιο και στο τέλος καταγράφονται στον πίνακα οι απαντήσεις των τετράδων που συμπληρώνουν τη φράση: «Εάν αποφασιστεί να ψηφίζουμε από τα 17, θα πρέπει ως πολίτης να είμαι…»
-          Εναλλακτικά:
 «Χιονοστιβάδα»: Οι μαθητές/μαθήτριες καταγράφουν έναν «πεντάλογο» για κάθε θέμα: Οι υποχρεώσεις μου απέναντι στην οικογένεια. Οι υποχρεώσεις μου απέναντι στη σχολική κοινότητα. Οι υποχρεώσεις μου απέναντι στην πατρίδα.

Εφαρμόζοντας:
Ο ρόλος του πιστού ως πολίτη και της θρησκείας στον δημόσιο χώρο.

-          «Σύγκριση κειμένων»: Οι μαθητές/μαθήτριες εργάζονται σε ομάδες. Μελετούν θεολογικά κείμενα που αφορούν τη θέση του πιστού και της θρησκείας στο δημόσιο χώρο (π.χ. Μητρ. Δημητριάδος, Κονιδάρης, Μακρής  κ.λπ.). Ακολουθεί σχολιασμός και σύντομη συζήτηση.
-          Εναλλακτικά: 
 «Μελέτη περίπτωσης»: Άγιος Αλέξανδρος Σμορέλ (κίνημα του Λευκού Ρόδου). Εναλλακτικές προτάσεις: Dietrich Bonhöffer, Paul Tillich, Νίκος Ψαρουδάκης, π. Γεώργιος Πυρουνάκης, Αγία Μαρία Σκόμπτσοβα.


 Θρησκεία και πολιτική

«Κάθε θρησκεία λοιπόν στην προσπάθειά της να υπηρετήσει τις αξίες που κηρύττει μπορεί να εκφράζεται και πολιτικά, αν και όχι αναγκαίως μέσω πολιτικού σχήματος. Η πολιτική όμως σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να αγνοεί την ύπαρξη και τη δυναμική της θρησκείας, ούτε ασφαλώς και να την υποτάσσει».
 Ιωάννης Κονιδάρης, Θρησκεία και πολιτική.

Κουίζ: Η Χριστιανική κοινότητα μέσα σ' έναν πλουραλιστικό κόσμο, http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4529
Διερευνώντας:
Χριστιανικές αρχές και αξίες σχετικά με την εξουσία.


-          «Παραγωγή κάρτας γνώσεων»: Με κεντρική έννοια την λέξη ‘εξουσία’ δίδονται χωρία της Αγίας Γραφής, τα οποία οι μαθητές/μαθήτριες σε ομαδοσυνεργασία ομαδοποιούν και κατασκευάζουν εννοιολογικό χάρτη. Ακολουθεί σχολιασμός και συζήτηση.

Οι Τρεις Ιεράρχες απέναντι στην εξουσία

Η Αγία Γραφή για την εξουσία

Όλους να τους τιμάτε· να αγαπάτε τους αδερφούς σας χριστιανούς· να σέβεστε το Θεό· να τιμάτε τον αυτοκράτορα.
Α’ Πετρ 2, 17

***

1Σας παρακαλώ πρώτα απ’ όλα να κάνετε δεήσεις, προσευχές, παρακλήσεις, ευχαριστίες για όλους τους ανθρώπους, 2για τους κυβερνήτες και για όλους εκείνους που ασκούν την εξουσία, ώστε να ζούμε ήρεμα και ειρηνικά με ευσέβεια κι ευπρέπεια από κάθε άποψη.
Α’ Τιμοθ 2, 1-2

***

42Τους κάλεσε τότε ο Ιησούς και τους λέει: «Ξέρετε ότι αυτοί που θεωρούνται ηγέτες των εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία πάνω τους, και οι άρχοντές τους τα καταδυναστεύουν. 43Σ’ εσάς όμως δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας πρέπει να γίνει υπηρέτης σας· 44και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος πρέπει να γίνει δούλος όλων. 45Γιατί και ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για όλους».
Μκ 10, 42-45

***

1Κάθε άνθρωπος οφείλει να υποτάσσεται στις ανώτερες εξουσίες, γιατί δεν υπάρχουν εξουσίες παρά από το Θεό· κι αυτές οι εξουσίες που υπάρχουν έχουν τεθεί από το Θεό. 2Έτσι, λοιπόν, όποιος αντιτάσσεται στην εξουσία, αντιστέκεται στην τάξη που έβαλε ο Θεός· κι όσοι αντιστέκονται είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για την τιμωρία τους. 3Οι άρχοντες δεν προκαλούν φόβο σ’ όποιον κάνει το καλό, αλλά σ’ όποιον κάνει το κακό. Θέλεις εσύ να μη φοβάσαι την εξουσία; Κάνε το καλό, και θα σε επαινέσει η εξουσία, 4γιατί είναι στην υπηρεσία του Θεού για το καλό σου. Αν όμως κάνεις το κακό, να φοβάσαι, γιατί η εξουσία δεν κρατάει χωρίς λόγο το σπαθί· το Θεό υπηρετεί και γίνεται όργανο της οργής του, για να τιμωρήσει όποιον κάνει το κακό. 5Πρέπει, λοιπόν, να υποτάσσεστε, όχι μόνο για ν’ αποφύγετε την οργή της εξουσίας, αλλά και γιατί αυτό επιβάλλεται από τη συνείδησή σας. 6Γι’ αυτό να πληρώνετε τους φόρους, αφού οι άρχοντες, που φροντίζουν για την είσπραξή τους, είναι υπηρέτες του Θεού. 7Ν’ αποδίδετε σε όλους ό,τι τους οφείλετε: το φόρο και το δασμό σ’ όποιον οφείλετε φόρο και δασμό, το σεβασμό και την τιμή σ’ όποιον οφείλετε σεβασμό και τιμή.
Ρωμ 13, 1-7

***

15Τότε πήγαν οι Φαρισαίοι κι έκαναν σύσκεψη πώς να τον παγιδέψουν με ερωτήσεις. 16Έστειλαν, λοιπόν, τους μαθητές τους μαζί με τους Ηρωδιανούς και του είπαν: «Διδάσκαλε, ξέρουμε πως λες την αλήθεια και διδάσκεις αληθινά το θέλημα του Θεού, και δε φοβάσαι κανέναν γιατί δεν υπολογίζεις σε πρόσωπα. 17Πες μας, λοιπόν, τι γνώμη έχεις; Επιτρέπεται να πληρώνουμε φόρο στον αυτοκράτορα ή όχι;» 18Ο Ιησούς κατάλαβε την πονηριά τους και τους είπε: «Γιατί προσπαθείτε να με παγιδέψετε, υποκριτές; 19Δείξτε μου το νόμισμα που πληρώνουμε για φόρο». Εκείνοι του έφεραν ένα δηνάριο. 20«Ποιανού είναι αυτή η εικόνα και η επιγραφή;» τους ρωτάει. 21«Του αυτοκράτορα», του απαντούν. «Δώστε, λοιπόν», τους λέει, «στον αυτοκράτορα ό,τι ανήκει στον αυτοκράτορα, και στο Θεό ό,τι ανήκει στο Θεό». 22Όταν το άκουσαν αυτό έμειναν κατάπληκτοι και τον άφησαν κι έφυγαν.
Μτ 22, 15-22


Αναπλαισιώνοντας:
Η ευθύνη και ο αγώνας του χριστιανού ως πολίτη για τη μεταμόρφωση του κόσμου.

-          «Ειδικοί ανάμεσά μας»: Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομάδες, έχοντας συνεργαστεί και προετοιμαστεί έγκαιρα (με καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού), παρουσιάζουν στην ολομέλεια της τάξης θέσεις, προτάσεις και πρόσωπα από ανανεωτικά ρεύματα και κινήματα στον χώρο της θεολογίας (πολιτική θεολογία, θεολογία της απελευθέρωσης, θεολογία στην Ελλάδα από το ’60 και μετά κ.λπ.) και άλλες επωφελείς για το κοινωνικό σύνολο δραστηριότητες (εθνικοί ευεργέτες, Έλληνες της διασποράς κ.λπ.)





ΛΕΥΚΟΣ ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ

Δύο ιερείς βιώνουν σιωπηρά το προσωπικό τους δράμα, καθώς πασχίζουν να βελτιώσουν τη ζωή των εξαθλιωμένων κατοίκων μιας παραγκούπολης του Μπουένος Άιρες. 
Ο Χούλιαν (Ρικάρντο Ντάριν) και ο Νίκολας (Ζερεμί Ρενιέ) είναι δύο καθολικοί ιερείς που εργάζονται σκληρά σε μία παραγκούπολη του Μπουένος Άιρες, πασχίζοντας να βελτιώσουν τη ζωή των πάμφτωχων κατοίκων.
Ο μεγάλος στόχος του Χούλιαν και της κοινότητας είναι να χτίσουν νοσοκομείο και αξιοπρεπή καταλύματα, κάτι για το οποίο συνδράμει ενεργά η Λουτσιάνα (Μαρτίνα Γκουσμάν), μία δυναμική λειτουργός που πιστεύει πολύ στη θέληση και τη δουλειά και καθόλου στο Θεό.
Αξιολογώντας:
 Αξιολογικές κρίσεις για την ευθύνη του πιστού ως πολίτη του κόσμου.

-          «Σιωπηρό ερέθισμα με κείμενο»: Ο/Η εκπαιδευτικός γράφει στον πίνακα ρητό: ‘Δεν είμαι Αθηναίος, ούτε Έλληνας πολίτης, αλλά πολίτης του κόσμου’ (Σωκράτης) 
 ή ‘Το σπίτι αν δεις του γείτονα να καίγεται, η φωτιά και στο δικό σου θα' ρθει’ (Οράτιος). Σχολιασμός με «Σκέψου, Συζήτησε ισότιμα, Μοιράσου (TTPS)».

-          Εναλλακτικά:
«Θετικό- Αρνητικό»: Διαβάζονται από τον/την εκπαιδευτικό θέσεις ή ερωτήσεις σχετικά με  την ευθύνη του χριστιανού ως πολίτη του κόσμου. Οι μαθητές/μαθήτριες παίρνουν θέση και επιχειρηματολογούν  (π.χ. : –
·         Είσαι στην υπηρεσία του Χίτλερ. Μαθαίνεις για ένα σχέδιο δολοφονίας του. Ενθαρρύνεις την πρωτοβουλία και παίρνεις ενεργό ρόλο.
·         Η πατρίδα είναι σε δεινή οικονομική κατάσταση. Η φορολογία είναι αυξημένη για όλους. Εσύ βρίσκεις τρόπο να πληρώσεις πολύ λιγότερα από αυτά που σου αντιστοιχούν.
·         Το να τηρείς και να συμμορφώνεσαι με τους νόμους σημαίνει φιλοπατρία.
·         Ξέρω πως υπάρχουν φτωχές χώρες, αλλά δεν πρόκειται να σώσω εγώ τον κόσμο.
·         Αγοράζω συγκεκριμένα ρούχα και  προϊόντα, παρόλο που γνωρίζω ότι έχουν παραχθεί σε εργοστάσια όπου οι συνθήκες εργασίας είναι απάνθρωπες και η αμοιβή είναι εξευτελιστικά χαμηλή.
·          "Δεν υπάρχει κοινωνία, αλλά μόνο άτομα" (Μ. Θάτσερ) κ.ά.).


.....Δεν πρέπει να ξεχνάμε ακόμη ότι η Εκκλησία δεν επιδιώκει και δεν περιμένει απλά την καλυτέρευση του κόσμου, αλλά τη μεταμόρφωσή του. Η τέλεια πολιτεία θα είναι η Βασιλεία του Θεού και στόχος του χριστιανού η προετοιμασία της. Στην προοπτική της προετοιμασίας της Βασιλείας του Θεού η εξουσία πρέπει:
• να έχει τα χαρακτηριστικά διακονίας (υπηρεσίας) του λαού και να θυσιάζεται γι' αυτόν 
• να κατευθύνει όχι στον εαυτό της αλλά στο Θεό
• να σέβεται τις συνειδησιακές επιλογές του λαού
• να υπερασπίζεται τον αδύνατο, τον καταπιεσμένο και τον διωκόμενο, συμβάλλοντας στην κοινωνική ευημερία και ισορροπία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου