ΕΙΣΑΓΩΓΗ - 3.6. ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΘΕΪΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 

Δημιουργία του Ιωάννη Μπάλτου

Η αθεΐα αποτελεί ένα φαινόμενο που διατρέχει τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας και εκφράζει μια ιδιαίτερη στάση απέναντι στο ερώτημα της ύπαρξης του Θεού.

 Δεν πρόκειται απλώς για άρνηση της θρησκευτικής πίστης, αλλά συχνά για μια ολοκληρωμένη κοσμοθεωρία, έναν τρόπο κατανόησης του κόσμου και της ανθρώπινης ύπαρξης χωρίς αναφορά στο θείο.

Σε αυτό το μάθημα θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τις ρίζες και τις μορφές της αθεΐας, τόσο ως προσωπική επιλογή όσο και ως συλλογικό ρεύμα ιδεών.

Θα διακρίνουμε την αθεΐα από την απιστία και τη δυσπιστία, καθώς αυτές αναφέρονται σε πιο ρευστές και συχνά συναισθηματικές καταστάσεις έναντι του Θεού, ενώ η αθεΐα, ιδιαίτερα όταν συνδέεται με φιλοσοφικές ή ιδεολογικές θέσεις, εκφράζει μια συνειδητή απόρριψη της έννοιας του Θεού.

Μέσα από λογοτεχνικά και φιλοσοφικά κείμενα, όπως εκείνα του Ντοστογιέφσκι, του Μαρξ, αλλά και σύγχρονων στοχαστών όπως ο Ρίτσαρντ Ντόκινς, θα έρθουμε σε επαφή με διαφορετικές εκφάνσεις της αθεϊστικής σκέψης.

Η εξέταση του φαινομένου της αθεΐας μάς καλεί να στοχαστούμε πάνω στα όρια της ανθρώπινης γνώσης, στην ανάγκη του ανθρώπου για νόημα και στη σχέση ανάμεσα στην πίστη και την αμφιβολία.

Θα προβληματιστούμε για το κατά πόσο είναι δυνατός και γόνιμος ο διάλογος ανάμεσα σε πιστούς και άθεους και πώς αυτός μπορεί να συμβάλει στην αμοιβαία κατανόηση, στον σεβασμό της ελευθερίας του άλλου και στην αποφυγή του φανατισμού.

Το μάθημα αυτό δεν στοχεύει στο να επιβάλει πίστη ή αμφιβολία, αλλά στο να προσφέρει τα εφόδια για έναν ώριμο και κριτικό διάλογο με τις μεγάλες υπαρξιακές αναζητήσεις της εποχής μας.