Προσδοκώμενα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
|
Οι μαθητές/μαθήτριες να:
-
διακρίνουν
τη λατρεία ως συστατικό στοιχείο της θρησκευτικότητας,
-
αναγνωρίζουν
βασικά χαρακτηριστικά της θρησκευτικής λατρείας,
-
συνδέουν
τους λατρευτικούς κύκλους της Ορθόδοξης λατρείας με την καθημερινότητά.
|
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Παρουσιάζοντας:
Σύγχρονα πρότυπα και στοιχεία λατρείας προς αυτά.
-
Δίνονται στους
μαθητές/στις μαθήτριες διάφορες φωτογραφίες (π.χ. οπαδών ποδοσφαιρικής ομάδας ή
θαυμαστές σε συναυλία σε παραλήρημα, πασαρέλα ηθοποιών στο κόκκινο χαλί πριν
την απονομή βραβείων Oscar, μιας
φιλόζωης, ενός ζευγαριού ερωτευμένων κ.λπ.) και τίθενται οι ερωτήσεις του
μοτίβου (Τι συμβαίνει; Τι βλέπεις που σε κάνει να το λες αυτό;) με έμφαση στα
κοινά στοιχεία των φωτογραφιών (κέντρο προσοχής, αφοσίωση, υπερβολική αγάπη κ.λπ.).
Εφαρμόζοντας:
Η λατρεία ως αναπόσπαστο στοιχείο της θρησκείας.
Δίνονται/προβάλλονται φωτογραφίες ή το παρακάτω video πιστών στη διάρκεια λατρευτικών
τελετών και ακολουθούν οι ερωτήσεις του μοτίβου (με βάση το κύριο ερώτημα: Τι
κοινό συνδέει όλους αυτούς τους ανθρώπους;)
ΛΑΤΡΕΙΑ
ΛΑΤΡΕΙΑ
created by Γιάννης Μπάλτος
Ερωτήσεις (μοτίβο:
«Βλέπω, Ισχυρίζομαι, Αναρωτιέμαι»):
1.
Τι βλέπετε;
2.
Τι σκέφτεστε γι’
αυτό που βλέπετε;
3.
Τι είναι αυτό που
σας κάνει να αναρωτιέστε;
Τελικά, τι κοινό συνδέει όλους αυτούς τους
ανθρώπους;
Αναπλαισιώνοντας:
Οι λατρευτικοί κύκλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η
«λειτουργία μετά τη Λειτουργία».
Οι λατρευτικοί κύκλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η
«λειτουργία μετά τη Λειτουργία».
-
«Λειτουργικά αινίγματα (παραλλαγή του «βιβλικά αινίγματα - κουΐζ»)»: Οι μαθητές/μαθήτριες χωρίζονται σε ομάδες. Κάθε
ομάδα παίρνει 4 χαρτιά: Ένα που γράφει «Όρθρος», ένα που γράφει «Εσπερινός», ένα
που γράφει «Απόδειπνο» κι ένα που γράφει «Θεία Λειτουργία». Στη συνέχεια
δίνονται μικρά αποσπάσματα από 5 χαρακτηριστικές προσευχές –κείμενο και, αν
χρειάζεται, μετάφραση– από κάθε ακολουθία, γραμμένες σε μικρά ορθογώνια
χαρτάκια (π.χ. Φως ιλαρόν, Άγιε άγγελε, Δοξολογία, «Σοι παρακατατιθέμεθα» ή
«Είδομεν το φως το αληθινόν» κ.λπ.). Οι μαθητές/μαθήτριες πρέπει να βρουν σε
ποια ακολουθία αντιστοιχεί η κάθε προσευχή.
-
Εναλλακτικά: Οι μαθητές/μαθήτριες
χωρίζονται σε 3 ή 6 ομάδες που αντιστοιχούν με τον ημερήσιο, εβδομαδιαίο και
ετήσιο κύκλο και αποτυπώνουν σε διάγραμμα τα σημεία ορόσημα της καθημερινότητας
και της ζωής τους και παράλληλα με άλλο χρώμα σημειώνουν τους μεγάλους σταθμούς
της λατρείας. Οι μαθητές/μαθήτριες συζητούν πώς η λατρεία επιδρά στην
καθημερινότητά του πιστού/της πιστής και όλων των ανθρώπων που κατοικούν στον
τόπο τους.
«Ομαδοσυνεργασία - Ασκήσεις συνάρτησης»
1. Οι χριστιανικές γιορτές και το σχέδιο της
θείας οικονομίας
Τα
θαυμαστά γεγονότα για τη σωτηρία του ανθρώπου πανηγυρίζονται με τις γιορτές της
Εκκλησίας. Σκορπισμένες μέσα στο έτος, μας θυμίζουν την επίγεια ζωή του Κυρίου,
της Υπεραγίας Θεοτόκου και των αγίων. Ξαναγεννιέται μέσα μας ο Χριστός,
σταυρώνεται, ανασταίνεται. Γι’ αυτό οι υμνογράφοι της Εκκλησίας στους ύμνους
και οι Πατέρες στις ευχές χρησιμοποιούν τη λέξη «σήμερον» - «Σήμερον ὁ Χριστός
γεννᾶται..». «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου...». Σήμερα, σαν να ήμαστε τότε
παρόντες στο γεγονός, βλέπουμε την Ανάσταση. «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι...».
«Σήμερον ἒαρ νοητόν ἀνέτειλεν ἡμῖν... ἡ παγκόσμιος μνήμη Γεωργίου τοῦ σοφοῦ
Μεγαλομάρτυρος».
Οι
γιορτές είναι εβδομαδιαίες και ετήσιες. Από τις εβδομαδιαίες η σπουδαιότερη
είναι η Κυριακή, η ημέρα του Κυρίου, της Ανάστασής του. Είναι η σταθερή ημέρα
τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας. Είναι ακόμη η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ημέρα
σωτηρίας και αναδημιουργίας. «Όπως η πρώτη δημιουργία άρχισε την ημέρα της Κυριακής,
έτσι και η δεύτερηδημιουργία άρχισε πάλι από την Κυριακή» (Γρηγορίου Θεολόγου,
Λόγος 44, 5, ΕΠΕ 5,226).
Εκτός
από την Κυριακή, και οι άλλες ημέρες της εβδομάδας είναι για την Εκκλησία μας
γιορτινές. Έτσι μαζί με τους καθιερωμένους αγίους τιμούμε: τη Δευτέρα τους
αγγέλους, την Τρίτη τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, την Τετάρτη το Σταυρό του Κυρίου,
την Πέμπτη τους αποστόλους και τον Άγιο Νικόλαο, την Παρασκευή τα Πάθη του
Κυρίου και το Σάββατο τους μάρτυρες. Το Σάββατο είναι ακόμη ημέρα μνήμης των
νεκρών.
Οι
ετήσιες γιορτές διαιρούνται σε: Δεσποτικές (προς τιμή του Δεσπότη Χριστού),
Θεομητορικές (προς τιμή της Μητέρας του Θεού) και σε εορτές των αγίων. Οι
Δεσποτικές γιορτές χωρίζονται σε κινητές και ακίνητες. Το Πάσχα δε γιορτάζεται
κάθε χρόνο την ίδια ημερομηνία, είναι δηλαδή γιορτή κινητή. Στον κύκλο του
κινούνται και άλλες κινητές γιορτές. Είναι οι Κυριακές του Τριωδίου* πριν από
το Πάσχα (Μαρία Αιγύπτια, Ιωάννης Κλίμακος* κ. ά.) και του Πεντηκοσταρίου* μετά
το Πάσχα (Ζωοδόχος Πηγή, Ανάληψη, Πεντηκοστή, εορτή του Αγ. Πνεύματος κ.ά.). Η
γιορτή του Αγ. Γεωργίου (23 Απριλίου), μετακινείται στη δεύτερη μέρα του Πάσχα,
όταν η 23 Απριλίου πέφτει μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή*.
Τα
Χριστούγεννα, γιορτάζονται πάντοτε στις 25 Δεκεμβρίου και είναι ακίνητη γιορτή.
Με κέντρο τα Χριστούγεννα, έχουμε γιορτές των οποίων η ημερομηνία δεν αλλάζει
(Περιτομή, Υπαπαντή, Ευαγγελισμός).
Από το σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών της Α΄
λυκείου, ΔΕ 7:
1. Η «λειτουργία μετά τη Λειτουργία»
Φεύγοντας
από το ναό και έχοντας ζήσει αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία, ενωμένοι
με όλους τους χριστιανούς με το σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης,
ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους τι προσφέρει στον άνθρωπο
η Εκκλησία του Χριστού.
Από το σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών της Α΄
λυκείου, ΔΕ 15, σ. 87:
7. Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία
15. Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: η ουσία της Εκκλησίας
Αξιολογώντας:
Η λατρεία
στην προοπτική του σήμερα και της καθημερινότητας.
-
«Αρνητικό –
Θετικό»: Διαβάζονται βασικές έννοιες της λατρείας ή φράσεις που σχετίζονται με
αυτήν (π.χ. φράσεις από τα «Ειρηνικά» της Θ. Λειτουργίας). Οι μαθητές/μαθήτριες
«παίρνουν θέση» κοντά στο θετικό ή στο αρνητικό ανάλογα με το τι τους ταιριάζει
καλύτερα (ως προς τη διάθεση, τις σκέψεις που κάνουν, κ.λπ.). Δικαιολογούν τη
στάση τους, όταν ερωτηθούν.
-
Εναλλακτικά:
«Ρόλος
στον τοίχο»: Με βάση όσα προηγήθηκαν στα προηγούμενα στάδια και τις γνώσεις για
τη λατρεία της Εκκλησίας και τη ζωή του πιστού ζητείται από τους μαθητές/τις
μαθήτριες να εργαστούν με θέμα: Ο πιστός/Η πιστή εξέρχεται από τη Θεία
Λειτουργία. Καλούνται να γράψουν α) μέσα στο περίγραμμα: Τι σκέφτεται, τι
αισθάνεται μέσα στον ναό; β) έξω από το περίγραμμα: Τι επιθυμεί, τι
οραματίζεται για την κοινωνία; (Σημ.: για λόγους οικονομίας χρόνου, το
περίγραμμα του ρόλου στον τοίχο μπορούμε να το έχουμε σχεδιασμένο και κομμένο
από πριν / ή να το σχεδιάσουμε απλώς στον πίνακα με κιμωλία).ΥΛΙΚΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου