Α' ΛΥΚΕΙΟΥ Θ.Ε. 4 ΑΞΙΕΣ - 4.1 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα	Αξιολόγηση
Οι μαθητές/ μαθήτριες να: -   αναγνωρίζουν τη σημασία της ελευθερίας του ανθρώπου στη χριστιανική ανθρωπολογία, -   εξετάζουν τη σχέση της πίστης στον Θεό και της ελευθερίας του ανθρώπου.	-   Έκφραση επιχειρημάτων περί της ελευθερίας ως θεμελιώδους γνωρίσματος του Χριστιανισμού. -   Ανάλυση της σχέσης πίστης και ελευθερίας.

Παρουσιάζοντας:

Το αίτημα της ελευθερίας σε διάφορες καταστάσεις.

-          «Έντεχνος Συλλογισμός» (Artful Thinking)- Δημιουργικές Ερωτήσεις»: Προβάλλεται μια φωτογραφία ή ένας πίνακας ζωγραφικής (π.χ. κάγκελα φυλακής ή η έξοδος του Μεσολογγίου, ή η Έξοδος των Ισραηλιτών). Ακολουθούν ερωτήσεις με θέμα το αίτημα για ελευθερία: Γιατί; Για ποιους λόγους; Για ποιο σκοπό; Τι θα γινόταν αν;

Βρυζάκης Θ., Έξοδος του Μεσολογγίου (1853). Συλλογή Εθνικής Πινακοθήκης.

-          Εναλλακτικά:

«Χιονοστιβάδα». Οι μαθητές/μαθήτριες με αφορμή οπτικό υλικό με τη μέθοδο της Χιονοστιβάδας καταθέτουν προσωπικές τους απόψεις για το πώς αντιλαμβάνονται την έννοια της ελευθερίας, σε διαφορετικές καταστάσεις (εξωτερική/εσωτερική, ατομική, κοινωνική, πολιτική, ηθική, πνευματική, ψυχολογική κ.ά.).

Ο πεταλούδας - The papillon

Papillon 1973 (greek subs)

\
(O Ανρί Σαριέρ -γνωστός με το παρατσούκλι Πεταλούδας εξαιτίας ενός εντυπωσιακού τατουάζ στο στήθος του- συλλαμβάνεται στο Παρίσι για ένα φόνο που δε διέπραξε και καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη σε μια σωφρονιστική αποικία στα ανοιχτά της Γαλλικής Γουιάνας. Όμως για τον Σαριέρ η ελευθερία είναι πιο σημαντική κι από τον αέρα που αναπνέει. Σαράντα τρεις μέρες μετά την άφιξή του στη φυλακή, ο Πεταλούδας προσπαθεί για πρώτη φορά να αποδράσει. Με μοναδικά του όπλα την πονηριά και το πείσμα, ο Σαριέρ δοκιμάζει και αποτυγχάνει ξανά και ξανά, μέχρι που τον μεταφέρουν στο Νησί του Διαβόλου, μια διαβόητη φυλακή από την οποία κανείς ποτέ δεν είχε καταφέρει να δραπετεύσει... μέχρι τότε.
 H ιστορία του Ανρί Σαριέρ αποτελεί μια από τις πιο συγκλονιστικές περιπέτειες όλων των εποχών, ενώ η αμεσότητα της αφήγησης σε πρώτο πρόσωπο έκανε πολλούς κριτικούς να μιλήσουν για ένα εξαιρετικό όσο και σπάνιο δείγμα προφορικής λογοτεχνίας.
Ο Ανρί δεν πρόλαβε να δει την ταινία, καθώς έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 1973, λίγες ημέρες πριν από την πρώτη προβολή της. Το βιβλίο του θεωρείται μέχρι σήμερα ένας ύμνος στην ελευθερία και την ανθρώπινη θέληση....)
http://www.mixanitouxronou.gr/petaloudas-i-alithini-istoria-tis-tenias-pou-protagonistise-o-stiv-man-kouin-ke-o-ntastin-chofman-o-drapetis-pou-kriftike-23-chronia-ke-egrapse-to-perifimo-vivlio-se-3-evdomades/ 

Εφαρμόζοντας:

Η αναίρεση της ελευθερίας και οι συνέπειές της.

-          «Ανάγνωση φωναχτά» Προτείνεται να επιλεγεί κάποιο βιωματικό κείμενο (πχ. από φυλακισμένους ιερείς σε ανελεύθερα καθεστώτα, ή Δ. Ελεύθερου, 2010). Οι μαθητές/ μαθήτριες εκφράζουν μία σκέψη και μία ερώτηση  ατομικά, στη συνέχεια τις συζητούν σε δυάδες και τέλος κάθε δυάδα παρουσιάζει τα αποτελέσματά της σε μία άλλη δυάδα σχηματίζοντας τετράδες.
Τα απαγορευμένα πουλιά του Εντουάρντο Γκαλεάνο

Η ιστορία είναι από το βιβλίο του Εντουάρντο Γκαλεάνο "Días y noches de amor y de guerra" ("Μέρες και Νύχτες αγάπης και πολέμου", 1976)

Η αναίρεση της ελευθερίας και οι συνέπειές της

«…Σήμερα, με καθαρή ματιά, θα προσπαθήσω να εκτιμήσω τι σημαίνει στέρηση ελευθερίας. Λέω σήμερα, γιατί όλα τα προηγούμενα χρόνια είχε μια διαφορετική έννοια η στέρηση αυτή. Στην τότε λογική μου, ήταν ένα είδος τιμωρίας και μόνο, με στόχο τον μελλοντικό σωφρονισμό σου. Δεν καταλάβαινα τι στερείσαι… Όταν μπαίνεις στη φυλακή, το πρώτο που χάνεις είναι και το τελευταίο ίχνος αξιοπρέπειας που σου έχει μείνει! Την παραδίδεις στον φύλακα, την ώρα που σου λέει να γδυθείς τελείως, στο δωμάτιο της έρευνας… Περνώντας στον εσωτερικό χώρο, νιώθεις έντονα ότι έχεις μπει σ’ έναν κόσμο άλλον, διαφορετικό! Διάδρομοι ψυχροί στο χρώμα του γκρίζου, που τελειώνουν πάντα σε πόρτες από κάγκελα, βαμμένα κι αυτά στο γκρι ή μπεζ. Τα αρρωστημένα αυτά χρώματα θα σου προκαλούν πάντα ένα ρίγος και μια θλίψη. […]

Αυτό που στερείσαι και είναι μία απ’ τις σημαντικότερες απώλειες, είναι ότι στη φυλακή δεν μπορείς ποτέ να απολαύσεις έστω και λίγο χρόνο ησυχίας, ηρεμίας, μόνος σου! Χωρίς ήχους, χωρίς την παρουσία κάποιου άλλου. Από τις 8 το πρωί αρχίζουν στη διαπασών τα μεγάφωνα, χωρίς να σταματούν καθόλου, παρά μόνο τρεις ώρες το μεσημέρι, και συνεχίζουν μέχρι τις 9 το βράδυ. Φωνάζουν εκατοντάδες κρατουμένους για επισκεπτήρια, δικηγόρους, φαρμακείο, νοσοκομείο, εργασίες, θεραπευτικά προγράμματα κτλ. Αυτή η ηχορρύπανση, σε συνδυασμό με τα ραδιόφωνα, τις συζητήσεις, τις φωνές, τα γέλια, τους τσακωμούς, τον χαβαλέ, εντός της κάθε ακτίνας,  από τετρακόσια άτομα διαφόρων εθνικοτήτων και διαλέκτων, σου τρυπάει το μυαλό, σου εξοντώνει τον εγκέφαλο, σε αποσυντονίζει, σε διαλύει!..

Μέσα σ’ αυτή την τρέλα, σ’ αυτό το κομμάτιασμα των αισθήσεων, αποζητάς από ανάγκη τη μοναξιά! Κλείνεσαι στον εαυτό σου, τουλάχιστον τις ώρες κοινής ησυχίας, πάντα ξαπλωμένος, γιατί δεν μπορείς κι αλλιώς, κι αρχίζεις να μετράς όσα έχασες, μπαίνοντας στη φυλακή… Αναπολείς την οικογένειά σου, τη χαμένη σου αγάπη, τον έρωτά της, τα χάδια της, τους φίλους σου, τη θάλασσα, τον ουρανό με τα αστέρια, τα δέντρα, τους κήπους, την ευχάριστη μυρωδιά των λουλουδιών, το κελάιδισμα των πουλιών… Τα πάντα ξεθωριάζουν, εικόνες, χρώματα, χαρές, ελπίδες… Αλλάζουν ριζικά οι εικόνες των ματιών σου και της ψυχής σου. Από το πρωί ως το βράδυ βρίσκεσαι ανάμεσα σε ανθρώπους δυστυχισμένους…

Θέλεις από ανάγκη να ξανανιώσεις το στοργικό αγκάλιασμα της μητέρας ή των αδελφών σου, ή των παιδιών σου άμα έχεις, ή ενός φίλου, και με φρίκη καταλαβαίνεις ότι θα κάνεις χρόνια να το ξανανιώσεις! Νιώθεις τις απώλειες αυτές και ματώνει η ψυχή σου! Με τον χρόνο διαπιστώνεις ότι όσοι ήταν γύρω σου στις χαρές και ορκίζονταν πίστη, την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια… Μόνο ένας άνθρωπος δεν σε εγκαταλείπει ποτέ! Η Μάνα! Είναι και θα είναι πάντα δίπλα σου! Δεν το λέω μόνο εγώ, είναι και η διαπίστωση όλων!

Όταν ζήσεις όλα αυτά τα συναισθήματα της απώλειας και σε ποτίσουν μέχρι το μεδούλι, υπάρχουν δύο εκδοχές, δύο δρόμοι για να τα αντιμετωπίσεις. Ή αρχίζεις και αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου, αναγνωρίζοντας τα λάθη σου με ειλικρίνεια ψυχής, κάνοντας ό,τι χρειαστεί για να μην τα ξαναζήσεις, ή εγκαταλείπεις τον εαυτό σου και συμβιβάζεσαι, με οποιονδήποτε τρόπο και κόστος, οπότε είσαι άξιος της μοίρας σου…».

Ελεύθερος, Δ., Ο ήχος της χειροπέδας: Ο κόσμος του χρήστη. (1^η έκδ.) Αθήνα: Μαΐστρος, 2010.

-          Εναλλακτικά:
«Έντεχνος Συλλογισμός (Artful Thinking)- Ακούγοντας 5Χ2 (παραλλαγή του 10X2)». Οι μαθητές/μαθήτριες ακούν ένα τραγούδι σχετικό με τη στέρηση της ελευθερίας (π.χ. Θούριος, Ρήγα, μουσική Χ. Λεοντή, Δημοσθένους λέξις του Δ. Σαββόπουλου Ελευθερία, Π. Θεοχαρίδης κ.ά.). Σε φύλλο εργασίας δίνονται οι στίχοι με πέντε κενά, τα οποία καλούνται να συμπληρώσουν. Στη συνέχεια, ακούουν για δεύτερη φορά το ίδιο τραγούδι και καλούνται να σημειώσουν πέντε λέξεις που τους έκαναν εντύπωση. Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια.

Ο ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ.

Ο Θούριος του Ρήγα (1797)  Σελ. 160

Ως πότε, παλληκάρια,
να ζούμεν στα στενά,
μονάχοι, σαν λιοντάρια,
στες ράχες, στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμεν,
να βλέπωμεν κλαδιά,
να φεύγωμ' απ' τον κόσμον,
για την πικρή σκλαβιά;
Να χάνωμεν αδέλφια,
Πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας
κι όλους τους συγγενείς;
Καλλιό ’ναι μίας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά και φυλακή!
Τι σ' ωφελεί αν ζήσης

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Φυλακή

Εγέρασα, εγέρασα μανούλα μου
πρωτύτερα από σένα, από σένα
Δε με γερά, γεράσαν γέρατα
δε με γεράσαν ξένα, τα ξένα
Με γέρασεν η φυλακή,
της Πύλου τα μπουντρούμια
Χρόνια και χρόνια καταγής
στον τοίχο ακουμπισμένος, αχ μάνα
Έλιωσε το, αχ το κορμάκι μου
και το δεξί μου χέρι, το χέρι
Περικαλώ την Παναγιά
το χέρι μου να γιάνει

Διερευνώντας:

Το αυτεξούσιο του προσώπου ως βάση της χριστιανικής ανθρωπολογίας.

-          Προβάλλεται βίντεο (2’) με θέμα την ελεύθερη βούληση (Αnimated…Φιλόσοφοι/Αυγουστίνος παραγωγή ΕΡΤ3). Κατόπιν  δίνεται πατερικό κείμενο με θέμα το αυτεξούσιο του ανθρώπου (πχ. Μάξιμος Ομολογητής, Διάλογος με Πύρρο, MPG 91:304C ή Ιωάννης Δαμασκηνός, Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως MPG 94:920Β και 924Β ή Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 14,25,PG35,892A) και με την τεχνική «Σκέψου, συζήτησε μοιράσου (TPS)»  οι μαθητές/ μαθήτριες αναλύουν το αυτεξούσιο ως βασικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης.

-          Εναλλακτικά:

«Σκέψου, Γράψε, Συζήτησε, Μοιράσου (ΤWPS)»: Ανάλυση του Ρωμ 7,15-20  με αναφορά στα πάθη και την αμαρτία. «Πότε δρούμε χωρίς να ελέγχουμε τον εαυτό μας;» Σύντομη ανάπτυξη του ερωτήματος κατά πόσον η αμαρτία αναιρεί την ελευθερία.

Η ελεύθερη βούληση  (από το 15:00 και μετά)

Το αυτεξούσιο του προσώπου ως βάση της χριστιανικής ανθρωπολογίας

«Ο πλάσας απ΄αρχής τον άνθρωπον ελεύθερον αφήκε και αυτεξούσιον…»

                                                             

 Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 14,25, PG35,892A

* * *

«Έτσι, δεν ξέρω ουσιαστικά τι κάνω· δεν κάνω αυτό που θα ‘θελα να κάνω αλλά, αντίθετα, ό,τι θα ‘θελα να αποφύγω. Κάνοντας όμως αυτό που κατά βάθος δεν θέλω, αναγνωρίζω έμπρακτα πως οι εντολές του νόμου είναι σωστές. Έτσι φτάνω πια στο σημείο να μη διαπράττω εγώ ο ίδιος το κακό αλλά η αμαρτία, που έχει εγκατασταθεί μέσα μου. H ιδία η συνείδησή μου μαρτυρεί γι' αυτό: Δεν κατοικεί μέσα μου, δηλαδή στο είναι μου, το καλό. Απόδειξη είναι πως εγώ θέλω να κάνω το καλό, δεν βρίσκω όμως τη δύναμη να το μετατρέψω σε πράξη. Kι έτσι, δεν κάνω το καλό που θα ‘θελα, αλλά υπηρετώ το κακό, που δεν το θέλω.  Αν όμως κάνω αυτό που δεν θέλω, τότε την πράξη μου δεν την καθορίζω πια εγώ αλλά η αμαρτία που έχει θρονιαστεί μέσα μου» (Ρωμ. 7, 15-20).

Πηγή: Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 2003.

Αναπλαισιώνοντας:

Ο Θεός ως ελευθερωτής και πηγή ελευθερίας.

-           «Δάσκαλος σε ρόλο». Ο/Η εκπαιδευτικός στον ρόλο του Ιεροεξεταστή διαβάζει το σχετικό απόσπασμα από το έργο του Ντοστογιέφσκι. Προβάλλεται παράλληλα η εικόνα «Ο Μεγάλος Ιεροεξεταστής και, ο Χριστός κατάδικος» του π. Σταμ. Σκλήρη. (βλ. εγχειρίδιο Γ΄Λυκείου). Οι μαθητές/μαθήτριες απαντούν στα ερωτήματα που αναδεικνύει το κείμενο: Τι είδους ελευθερία ευαγγελίζεται ο Χριστός; Από πού πηγάζει; Πού στηρίζεται; Τι ζητάει από τον άνθρωπο ; κ.ά

-          Εναλλακτικά:

«Έντεχνος Συλλογισμός (Artful Thinking)-Ακούγοντας 10 x 2»: Τραγούδι spiritual (π.χ. Wade in the water, Go down Moses, Oh Mary don’t you weep no more… σχετικά με την ιστορία της απελευθέρωσης των μαύρων. Σημ.: Το wade in the water είναι συνθηματικό «πλατσούρισε στα νερά» –όπως ο Μωυσής– για να σωθείς. Η πρακτική όψη του θέματος ήταν πως στο νερό δεν μπορούσαν τα σκυλιά να μυρίσουν τους δραπέτες, και η θεωρητική αναφορά στη διάβαση της Ερυθράς θαλάσσης). Συζήτηση για τα ιστορικά δεδομένα: Πώς μια βιβλική ιστορία ενέπνευσε και στήριξε επί αιώνες χιλιάδες ανθρώπους; Ο Θεός ελευθερώνει; από τί;

ΕΙΣΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ;

Δεν υπάρχει ελεύθερος άνθρωπος κανένας παρά μόνο αυτός που ζει κοντά στο Χριστό.

Αυτός είναι υπεράνω κάθε συμφοράς. Αν ο ίδιος δε θέλει να αδικήσει τον εαυτό του, οι άλλοι ποτέ  δεν έχουν τη δύναμη να τον βλάψουν, μένει απρόσβλητος.

Δεν τον βασανίζουν τα οικονομικά προβλήματα. Γιατί ξέρει πως «τίποτα δε φέραμε στον κόσμο αυτόν. Κι είναι φανερό ότι ούτε και να πάρουμε κάτι μαζί μας φεύγοντας θα μπορέσουμε».

Δεν τον τρώει η επιθυμία για δόξες και τιμές. Γιατί έμαθε πως «το δικό μας πολίτευμα είναι στον ουρανό». Δεν τον στεναχωρεί να τον βρίσουν ούτε τον εξοργίζει αν τον χτυπήσουν. Για τον χριστιανό υπάρχει μία και μόνη συμφορά: να μην κάνει το θέλημα του Θεού.

‘Άλλο τίποτα δε θεωρεί συμφορά, ούτε ην απώλεια των χρημάτων, ούτε την εξορία, ούτε τους μεγαλύτερους κινδύνους.

Κι αυτό που όλοι το τρέμουν, το να φύγει από αυτόν τον κόσμο και να πάει στον άλλο, εκείνος το θεωρεί πιο ευχάριστο απ’ την ζωή.

Ο χριστιανός είναι σαν τον άνθρωπο που ανέβηκε σε ψηλό βράχο της θάλασσας και παρατηρεί όσους είναι μες στο νερό και προσπαθούν να σωθούν σ’ ένα ναυάγιο. Βλέπει άλλους να σκεπάζονται από τα κύματα, άλλους να πέφτουν σε υφάλους, άλλους  να τους παγιδεύει το ρεύμα και να τους πηγαίνει όπου αυτό θέλει. Βλέπει άλλους να χάνονται μες στο βυθό, κι άλλους, στην επιφάνεια, πάνω σε μια σανίδα ή ένα κομμάτι  του πλοίου, να κάνουν  τα χέρια τους βάρκα και πηδάλιο. Και βλέπει άλλους να επιπλέουν νεκροί.

 Σαν κι αυτόν που βρίσκεται στον ψηλό βράχο, έτσι κι ο άνθρωπος που στρατεύτηκε με τον Χριστό βγαίνει μέσα από την ταραχή του βίου και των κυμάτων και κάθεται σε τόπο ασφαλή και ψηλό. Γιατί τι είναι πιο ασφαλές και πιο υψηλό από το να έχει κανείς μια μόνη φροντίδα; πώς να αρέσει στο Θεό;

Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς                 Ιωάννης Χρυσόστομος

                                                        

Ο Μεγάλος Ιεροεξεταστής

«"Θυμήσου την πρώτη ερώτηση, την έννοιά της, αν όχι ακριβώς τα λόγια: Θέλεις να πας στον κόσμο με αδειανά χέρια κηρύσσοντας στους ανθρώπους μια ελευθερία που η φυσική τους βλακεία και η φυσική τους προστυχιά δεν τους αφήνουν να την καταλάβουν, μια ελευθερία που τους φοβίζει, γιατί δεν υπάρχει και δε θα υπάρξει τίποτε πιο ανυπόφορο απ' αυτή για τον άνθρωπο και την κοινωνία; Βλέπεις αυτές τις πέτρες της άγονης ερήμου; Κάνε τες ψωμιά και οι άνθρωποι θα τρέξουν πίσω σου μ' ευγνωμοσύνη, σαν υπάκουο κοπάδι, τρέμοντας μήπως πάρεις το χέρι σου και δεν έχουν πια ψωμί.

Εσύ όμως δε θέλησες να στερήσεις απ' τον άνθρωπο την ελευθερία και αρνήθηκες, κρίνοντας πως είναι ασυμβίβαστη με την υπακοή που εξαγοράζεται με ψωμιά... Επαύξησες την ανθρώπινη ελευθερία, αντί να την περιορίσεις και επέβαλες έτσι για πάντα στον ηθικό άνθρωπο τα μαρτύρια αυτής της ελευθερίας. Ήθελες να σ' αγαπούν ελεύθερα, να σε ακολουθούν οι άνθρωποι με τη θέλησή τους, καταγοητευμένοι... Δεν κατέβηκες απ' τον σταυρό όταν σε κορόιδευαν και σου φώναζαν ειρωνικά: “Κατέβα απ' το σταυρό για να σε πιστέψουμε”. Δεν το 'κάνες, γιατί δεν ήθελες πάλι να υποδουλώσεις τον άνθρωπο μ' ένα θαύμα. Ήθελες μια πίστη ελεύθερη και όχι υπαγορευμένη από το θαύμα. Χρειαζόσουνα την ελεύθερη αγάπη και όχι τη δουλική έξαρση ενός τρομοκρατημένου σκλάβου...

Δεν σε φοβάμαι καθόλου. Κι εγώ πήγα στην έρημο, κι εγώ έζησα με ρίζες και ακρίδες, κι εγώ μακάρισα την ελευθερία που χάρισες στους ανθρώπους... Αλλά συνήλθα και δε θέλησα να υπηρετήσω μια υπόθεση παράλογη. Γύρισα πίσω κι ενώθηκα με εκείνους που διόρθωσαν το έργο σου... Σ' το ξαναλέω, αύριο, μ' ένα νόημά μου, θα ιδείς αυτό το πειθήνιο κοπάδι να φέρνει αναμμένα κάρβουνα στη φωτιά όπου θα σε ρίξω, γιατί ήρθες να εμποδίσεις το έργο μας. Γιατί αν υπάρχει κάποιος που του αξίζει πιο πολύ απ' όλους να καεί, αυτός είσαι εσύ. Αύριο θα σε κάψω. Τελείωσα"».

Φ. Ντοστογιέφσκι. Αδελφοί Καραμαζώφ (μτφρ. Σ. Π.), Θεσσαλονίκη: Σύγχρονες Εκδόσεις, σελ. 220-229. 

Ο Θεός ως ελευθερωτής και πηγή ελευθερίας

Η «Έξοδος» θεωρήθηκε ανά τους αιώνες σύμβολο ελευθερίας. Οι μαύροι σκλάβοι της Αμερικής τραγουδούν την «Έξοδο» ως κεντρικό θέμα στα τραγούδια τους, τα spirituals.

Wade In The Water

[Refrain:]
«Wade in the Water, Wade in the Water children
Wade in the Water, God's gonna trouble the Water

Who's that young girl dressed in red
Wade in the Water
Must be the Children that Moses led
God's gonna trouble the Water
[Refrain:]
Who's that young girl dressed in white
Wade in the Water
Must be the Children of Israeli
God's gonna trouble the Water
[Refrain:]
Who's that young girl dressed in blue
Wade in the Water
Must be Children that's coming true
God's gonna trouble the Water
[Refrain:]
You don't believe I did begin to wade in the Water
Just see the holy ghost looking for me
God's gonna trouble the Water»
[Refrain:]

Go down Moses

«When Israel was
in Egyptland,
let my people go,
oppressed so
hard they could
not stand let
my people go.
Go down Moses,
Way down in Egyptland,
tell ole Pharaoh,
to let my people go.
«Thus spoke the Lord»,
bold Moses said.
Let my people go,
«If not I'll smite your
first born dead»,
let my people go.
Let my people go».

Αξιολογώντας:

Η ελευθερία ως προσωπική επιλογή και ως κοινωνική κατάσταση.

-          «Γράφουν υποχρεωτικά και εφημερίδα τοίχου»: Ζητείται από τους μαθητές/μαθήτριες να στοχαστούν με βάση όσα έκαναν και έμαθαν για τη σχέση Θεού και ελευθερίας και να συμπληρώσουν τη φράση: «ελευθερία είναι…». Επίσης δημιουργούν ένα πόστερ με τις σκέψεις και τις απόψεις τους (με αυτοκόλλητα χαρτάκια στον τοίχο ή ψηφιακά στον Η/Υ)

-          Εναλλακτικά:

«Επ’ αυτού θα είχα να πω»: Ζητείται από τους μαθητές/μαθήτριες να χωριστούν σε ομάδες, να σκεφτούν τη σύγχρονη ζωή και τη νεανική κουλτούρα και να σημειώσουν τις σκέψεις τους στο θέμα «Πόσο ελεύθεροι είμαστε;» 

ΥΛΙΚΟ

HARRIET

Το τραγούδι της ελπίδας των σκλάβων

Go down Moses

12 Years a Slave - Roll Jordan Roll （song）

Oh Freedom! - The Golden Gospel Singers


Richie Havens - Freedom

Ain't Got No, I Got Life - Nina Simone

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

«Ελευθερία είναι να μπορείς να πεις ότι 2+2=4» Τζόρτζ Οργουελ

Ο Θεός έκανε τον άνθρωπο αυτεξούσιο.

Ελευθερία...


Ελευθερία