Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2017

Α' ΛΥΚΕΙΟΥ Θ.Ε. 4 ΑΞΙΕΣ 4.4 ΙΣΟΤΗΤΑ (4ο δίωρο)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/ μαθήτριες να:

- επισημαίνουν στοιχεία της χριστιανικής διδασκαλίας για την ισότητα,

- εκτιμούν θέσεις του Χριστιανισμού για την εξάλειψη της ανισότητας.

Παρουσιάζοντας:

Ισότητα και ανισότητα στην ανθρώπινη κοινωνία.

- «Έντεχνος Συλλογισμός (ArtfulThinking). Δημιουργικές ερωτήσεις»: Παρουσιάζονται στους μαθητές/στις μαθήτριες φωτογραφίες με θέμα την ανισότητα. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως: ποια είναι τα σημαντικότερα ζητήματα ανισοτήτων, ποιες ομάδες τα αντιμετωπίζουν, για ποιους λόγους. Αποτυπώνουν ερωτήματα και απαντήσεις σε εννοιολογικό χάρτη (ψηφιακά ή στον πίνακα ή στο τετράδιό τους).

- Εναλλακτικά:

«Ζωγραφική με τραγούδια»: Ακούγεται το τραγούδι του Παύλου Σιδηρόπουλου «Εν κατακλείδι». Σε ομάδες οι μαθητές/μαθήτριες ζωγραφίζουν σε χαρτί όσα τους άγγιξαν. Ακολουθεί συζήτηση σε ερωτήματα όπως: Ποιοι είναι οι «υγιείς και αξιοπρεπείς», «οι αδύνατοι μπροστά στους δυνατούς»; κ.λπ.

Εν κατακλείδι | Παύλος Σιδηρόπουλος- Σπυριδούλα - Φλου (1978)

Και τώρα φίλοι μου είν' αργά
μια καληνύχτα στη μαμά
και λίγη στάχτη στα μαλλιά
καιρός να πούμε αντίο.
Σκεπάσαμε όλους τους νεκρούς
με αρρωστιάρικους ψαλμούς
κλόουν με σοβαρούς σκοπούς
γυμνοί μέσα στο κρύο.
Κατά τ' άλλα εσείς
που 'σαστε υγιείς και αξιοπρεπείς
βοηθήστε μας και λίγο,
δώστε μας πνοή, στέγη και τροφή
μία ιδέα στεγανή
που να μη μπάζει κρύο.

«Δεν μας αφορά»

Το αφρόλουτρο

Δίλεπτο (2 Cents)

Εφαρμόζοντας:

Η ισότητα στον Χριστιανισμό και στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

- «Σκέψου, Συζήτησε ανά 2 και ανά 4, Μοιράσου (TPSS)»: Οι μαθητές/μαθήτριες επεξεργάζονται κείμενα βιβλικά, πατερικά (πχ. Χριστός-Σαμαρείτισσα (Ιω.4,1-42), παραβολή Τελικής Κρίσης (Μτ 25,31-46), Α΄ Κορ. 4,7 & 12,12-13, Γαλ 3, 26- 28, Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος ΛΖ΄PG36, 289A-292A, κ.ά.) και απαντούν στα ερωτήματα: Ποια είναι η χριστιανική διδασκαλία για την ισότητα; Εφαρμόζεται σήμερα;

- Εναλλακτικά:

«Παιχνίδι ρόλων» με θέμα τη σχέση χριστιανικής διδασκαλίας για την ισότητα/ισοτιμία (π.χ. Πλούσιος - Λάζαρος ή Παραβολή Ταλάντων).

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Η ισοτιμία των δύο φύλων στη χριστιανική διδασκαλία

[...Με τον ερχομό του Χριστού τα πράγματα αλλάζουν. Ο Χριστός όχι μόνο διακηρύττει την ισότητα όλων των ανθρώπων[18] αλλά με τη στάση του και τη διδασκαλία του εξυψώνει ξανά τη γυναίκα. ...]

Ο Ιησούς συνομιλεί με τη Σαμαρείτισσα

Ισότητα άντρα και γυναίκας

«…Ένας είναι ο δημιουργός του άνδρα και της γυναίκας… και έχουν ένα νόμο, ένα θάνατο, μια ανάσταση. Από έναν άνδρα και μια γυναίκα γεννηθήκαμε… Γιατί λοιπόν εσύ, ενώ ζητάς από τη γυναίκα φρονιμάδα, δεν ανταποδίδεις τα ίδια; Γιατί απαιτείς αυτό που εσύ δεν προσφέρεις; Γιατί νομοθετείς άνισα, αφού είστε ένα σώμα; Ας δούμε τώρα και το χειρότερο: αμάρτησε η πρώτη γυναίκα; Το ίδιο έκανε και ο Αδάμ. Τους εξαπάτησε και τους δυο το φίδι. Δεν υπερίσχυσε ο ένας του άλλου. Δες τώρα και την άλλη όψη, την καλύτερη: και τους δυο τους σώζει ο Χριστός με τα πάθη Του. Γιατί, σαρκώθηκε για τον άνδρα; Όχι μόνο, μα και για τη γυναίκα. Για τον άνδρα πέθανε μονάχα; Όχι, και η γυναίκα σώζεται με το θάνατό Του. Λένε το Χριστό απόγονο του Δαυίδ, ότι κατάγεται, δηλαδή από άνδρα. Θαρρείς πως έτσι τιμάται ο άνδρας; Να όμως που γεννήθηκε και από Παρθένο, άρα ενισχύονται οι γυναίκες. Θα ενωθούν λέει αλλού, οι δυο σε σάρκα μία. Αυτή η σάρκα ας τιμάται εξίσου…».

Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος ΛΖ΄ PG36, 289ΣΤ- 292A.

Διερευνώντας:

Θρησκευτικές προσωπικότητες στον αγώνα για την ισότητα.

- «Ιστοεξερεύνηση μέσω διαδικτύου» για πρόσωπα(π.χ. Μ. Λούθερ Κίνγκ, Όσκαρ Ρομέρο, Νέλσον Μαντέλα κ.λπ) με στόχο να αναδειχθεί η συμβολή τους στον αγώνα κατά των ανισοτήτων.

- Εναλλακτικά:

«Μελέτη Περίπτωσης»: Οι μαθητές/μαθήτριες μελετούν αποσπάσματα από τις Διδαχές του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο του ελληνικού διαφωτισμού, για την ισότητα των ανθρώπων.Βοηθητικά δίνονται κάποια στοιχεία της εποχής κατά την οποία έδρασε. [Μπορεί να γίνει και διαθεματικά με τους φιλολόγους].

Διδαχές αγίου Κοσμά Αιτωλού

- «…Και όλοι οι άνθρωποι, όλος ο κόσμος από ένα πατέρα και από μια μητέρα είναι και κατά τούτο είμεθα όλοι αδελφοί, μόνον η πίστις μας χωρίζει. Είναι κανένας γύπτος εδώ; Εσύ από πού είσαι παιδί μου; Αποκρίσου.

- Από τον Αδάμ και την Εύαν άγιε του Θεού.

- Και σε καταδέχονται τούτοι οι τσελεπήδες διά αδελφόν;

- Μου λένε ότι δεν πιάνεται η λειτουργία μου και με περιγελούν.

- Άκουε παιδί μου, εσύ όπου είσαι γύπτος, ωσάν είσαι βαπτισμένος εις το όνομα της αγίας Τριάδος και φυλάγης τα προστάγματα του Θεού, πηγαίνεις εις τον Παράδεισον και χαίρεσαι πάντοτε, και εγώ που δεν είμαι γύπτος, ωσάν δεν κάμω καλά, πηγαίνω εις την Κόλασιν και καίομαι πάντοτε».

Μενούνος, Ι., Κοσμά Αιτωλού,Διδαχές και Βιογραφία, (⁸2007). Αθήνα: Ακρίτας, σελ. 46.

* * *

«…έτσι και η ευγένειά σας να μην προτιμάτε τα αρσενικά παιδιά σας από τα θηλυκά, διατί όλα είναι πλάσματα του Θεού».

Μενούνος, Ι., Κοσμά Αιτωλού,Διδαχές και Βιογραφία, (⁸2007). Αθήνα: Ακρίτας, σελ. 97.

* * *

«Πρέπει και εσύ, ω άνδρα αδελφέ μου, να μην μεταχειρίζεσαι την γυναίκα σου ωσάν σκλάβα, διατί πλάσμα του Θεού είναι και εκείνη καθώς είσαι και εσύ, τόσον εσταυρώθηκεν ο Θεός διά εσένα, ωσάν και διά εκείνην, πατέρα λέγεις εσύ τον Θεόν, πατέρα τον λέγει και εκείνη, έχετε ένα βάπτισμα, μίαν πίστιν, τα Άχραντα Μυστήρια οπού κοινωνείς και εσύ κοινωνεί και εκείνη. Δεν την έχει ο Θεός την γυναίκα κατωτέραν από εσένα, διά τούτο την έκαμε από την μέσην του ανδρός …»

Μενούνος, Ι., Κοσμά Αιτωλού,Διδαχές και Βιογραφία, (⁸2007). Αθήνα: Ακρίτας, σελ. 41.

Αναπλαισιώνοντας:

Σύγχρονα ζητήματα ισότητας.

- «Αξιολογική επιλογή βιβλικών κειμένων»: Δίνονται βιβλικά κείμενα (Γεν, 1, 26-28 και 2, 4-7, Α΄Κορ. 11,7. Β΄Κορ. 4,4. Κολ. 1,15) και φωτογραφίες ανθρώπων που ανήκουν σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Οι μαθητές/μαθήτριες συνδέουν κάθε φωτογραφία με ένα διαφορετικό χωρίο. Με τη μέθοδο «χιονοστιβάδα» συζητούν γιατί έκανε ο καθένας/η καθεμία αυτήν την επιλογή και τι μήνυμα δίνει στον σύγχρονο άνθρωπο.

- Εναλλακτικά:

«Τοποθέτηση απέναντι στο κείμενο»: Δίνεται στους μαθητές/στις μαθήτριες κείμενο (πχ. Ιω. Χρυσοστόμου, πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ευ. Θεοδώρου κλπ) που αφορά τη θέση των λαϊκών ή τη θέση της γυναίκας στην εκκλησία. Ακολουθούν ερωτήσεις τοποθετήσεις και ανταλλαγή απόψεων των μαθητών/μαθητριών.

Η θέση των λαϊκών και η θέση της γυναίκας στην εκκλησία

1. «...αν δεν υπήρχε ανάμεσά σας μεγάλη διαφορά, δεν θα αποτελούσατε σώμα. Αν δεν απαρτίζατε σώμα, δεν θα συνιστούσατε σύνολο, αν δεν ήσασταν σύνολο δεν θα ήσασταν ισότιμοι... Ώστε αυτή η διαφορά είναι που δημιουργεί την ισοτιμία. Τώρα υπάρχουν πολλά μέλη, όμως ένα σώμα».

Ιω. Χρυσοστόμου, Ομιλία 30 εις την Α' προς Κορινθίους, PG 61,251.

3. «Η τάξη των χειροτονημένων διακονισσών είναι ένα αναμφισβήτητο κομμάτι της παράδοσης, που προέρχεται από την αρχαία Εκκλησία. Τώρα, σε πολλές από τις εκκλησίες μας, υπάρχει μια αυξανόμενη επιθυμία να αποκατασταθεί αυτή η τάξη, έτσι ώστε οι πνευματικές ανάγκες του Λαού του Θεού να μπορούν να εξυπηρετούνται καλύτερα. Υπάρχει ήδη ένας αριθμός γυναικών που φαίνεται να καλείται σ’ αυτό το λειτούργημα».

Βαρθολομαίος, Οικουμ. Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, από την ομιλία του προς τις συνέδρους της Διεθνούς Διάσκεψης Ορθόδοξων Γυναικών το 1997, στην Κωνσταντινούπολη.

Αξιολογώντας:

Προσωπική τοποθέτηση για την ευθύνη των πιστών σε ζητήματα ισότητας και ανισότητας.

- «Θετικό-αρνητικό»: Τοποθέτηση με επιχειρήματα πάνω σε προτάσεις (πχ. οι άνθρωποι πρέπει να απολαμβάνουν ομότιμα την αξία τους ως «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν» του Θεού – η διαφορετικότητα (διαφορά χαρισμάτων) δικαιολογεί τις διακρίσεις και διαιρέσεις μεταξύ των ανθρώπων - η ισότητα ταυτίζεται με τη δικαιοσύνη- η τοποθέτηση σε ζητήματα ισότητας απορρέει από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις - δεν μπορεί να είμαστε ίσοι αφού είμαστε διαφορετικοί κ.ά.

- Εναλλακτικά:

«Γράφουν επιστολές»: Επιστολή προς ηγέτες μιας κοινότητας σχετικά με ζητήματα ισότητας στη θρησκεία.

ΥΛΙΚΟ