Προσδοκώμενα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
|
Οι μαθητές/μαθήτριες να:
-
ερμηνεύουν την αμαρτία σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας για
τη σχέση Θεού, ανθρώπου και κόσμου,
-
αξιολογούν τη μετάνοια σε σχέση με την
αντιμετώπιση της αμαρτίας.
|
Παρουσιάζοντας:
Αστοχίες και
αποτυχίες στην καθημερινότητα.
-
«Έντεχνος
Συλλογισμός (ArtfulThinking)-Ακούγοντας
5Χ2»: Οι μαθητές/μαθήτριες ακούν το τραγούδι «Να με προσέχεις» (Ν.
Πορτοκάλογλου) δυο φορές και σημειώνουν πέντε λέξεις που τους έκαναν εντύπωση
την πρώτη φορά και πέντε συναισθήματα που τους προκαλεί το τραγούδι τη δεύτερη.
Μετά από κάθε ακρόαση ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια, όπου οι
μαθητές/μαθήτριες εκθέτουν τις απόψεις τους σχετικά με τις λέξεις (πχ.
-γιατί διαλέξατε αυτές τις λέξεις; -για
τι πράγμα νομίζετε ότι μιλάει αυτό το τραγούδι; -σε ποιόν απευθύνεται;) και τα συναισθήματά τους (πχ. –Τα
συναισθήματα αυτά έχουν σχέση με τις λέξεις που επιλέξατε προηγουμένως; -έχετε
βρεθεί ποτέ στη θέση αυτή; κ.λπ).
Να με προσέχεις
Να με προσέχεις
-
Εναλλακτικά:
-
«Στοχασμός
για Ερωτήματα»: Με αφορμή το βίντεο «Famous failures», οι μαθητές/μαθήτριες
εξερευνούν το θέμα της σχολικής αποτυχίας και της αυτοπραγμάτωσης στη ζωή. Τι
προσδοκούσα; Πώς ένιωσα; Πώς αντέδρασε το περιβάλλον μου; Τι αποκόμισα;
Famous Failures
Εφαρμόζοντας:
Θεολογική κατανόηση της αμαρτίας στο βιβλικό πλαίσιο και στην
πατερική παράδοση.
-
Έντεχνος
Συλλογισμός (ArtfulThinking)-Δημιουργικές
ερωτήσεις»: Προβάλλεται εικόνα/πίνακας με θέμα το προπατορικό αμάρτημα (πχ.
Wlliam Blake, «God judging Αdam», ψηφιδωτά Μονρεάλε κλπ) και οι
μαθητές/μαθήτριες απαντούν σε ερωτήματα (Γιατί;… Για ποιους λόγους;…Αν
υποθέσουμε ότι;…Τι θα συνέβαινε αν;…Τι θα άλλαζε αν;) σχετικά με τη διακοπή της
σχέσης με το Θεό και τη δυνατότητα επιλογής καλού/κακού από τον άνθρωπο.
William Blake, «God judging Αdam»1795
-
Εναλλακτικά:
«Ομαδοσυνεργασία» με Φύλλα εργασίας. Οι
μαθητές/μαθήτριες εξερευνούν με τη βοήθεια σχετικών κειμένων (πχ.Ν. Ματσούκα,
π. Φ. Φάρου κ.λπ) την έννοια της αμαρτίας στην παράδοση της
Εκκλησίας(διακοπή/αποτυχία σχέσης, αστοχία, αρρώστια κ.λπ)
Έννοια της
αμαρτίας
1. «(Στην
ορθόδοξη θεολογία) η αμαρτία μονάχα ως αλλοτρίωση, καθυστέρηση και αρρώστια
αντιμετωπίζεται. Έτσι, ούτε για το προπατορικό αμάρτημα λογίζεται καμιά ενοχή
ούτε και για τα προσωπικά αμαρτήματα του καθενός λογίζεται ενοχή ως νομική
συνέπεια. Η ενοχή του ανθρώπου είναι η αμέλειά του, η αμετανοησία του και η
άρνησή του να δεχθεί τη θεία ζωοποίηση. Γι’ αυτό από την άλλη μεριά υπάρχει
άφεση και συγνώμη, εφόσον ο άρρωστος άνθρωπος τη ζητάει. “Συγγνωστόν γάρ ου
τιμωρητόν η ασθένεια”, η αρρώστια συγχωρείται, δεν τιμωρείται λέγει ο άγ.
Μάξιμος ο Ομολογητής. Αυτή είναι η κοινή γραμμή όλης της ορθόδοξης θεολογίας
και ζωής».
«Η αμαρτία προκύπτει από μια ανταρσία του
ανθρώπου,… που επιδιώκει την ισοθεΐα ή την εξομοίωση με τον Θεό, όχι τη σχέση
κτιστού και ακτίστου, φθαρτού και αφθάρτου, θνητού και αθανάτου, δημιουργήματος
και δημιουργού αλλά επί ίσοις όροις. Τούτο σημαίνει διάρρηξη των σχέσεων … Ο
θάνατος … πλήττει όχι μονάχα το είδος ή τη βιολογική υπόσταση, αλλά το
πρόσωπο».
Ν. Ματσούκα (1985). Δογματική και
Συμβολική Θεολογία, Β. Θεσσαλονίκη: Πουρναράς, σελ. 52.
Η παρουσία του κακού στην ανθρώπινη ζωή
2. «Ο
Χριστός σώζει τον κόσμο ακριβώς αποκαλύπτοντας αυτή την κρίσιμη αλήθεια όσον
αφορά την παρουσία του κακού στην ανθρώπινη ζωή, προτείνοντας τον μόνο τρόπο με
τον οποίο το κακό μπορεί να αντιμετωπισθεί, που είναι αποστροφή μεν για το
κακό, αποδοχή, κατανόηση και αγάπη δε γι αυτόν που το διαπράττει· και την
Εκκλησία, που είναι ακριβώς η εφαρμογή αυτού του τρόπου[…]
Οι
εντολές του Χριστού, που είναι βασικά η αγάπη για το Θεό και τον συνάνθρωπο,
δεν είναι νόμοι, αλλά αποκάλυψη του τρόπου ζωής που είναι σύμφωνος με την
ανθρώπινη φύση και που εξασφαλίζει στον άνθρωπο πληρότητα ζωής. Οι εντολές του
Χριστού δεν περιέχουν ποινές γι’ αυτούς που δεν τις εφαρμόζουν. Ο Χριστός
βέβαια, αποκαλύπτοντας στον άνθρωπο τον τρόπο ζωής που είναι σύμφωνος με τη
φύση του αποκαλύπτει και τις συνέπειες που υφίσταται ο άνθρωπος όταν υιοθετεί
τρόπο ζωής με τον οποίο βιάζει τη φύση του. Αλλά αυτό δεν είναι ποινή, και
επομένως δεν βιώνεται από τον άνθρωπο που διαπράττει το κακό ως απόρριψη και
γι’ αυτό δεν συνεχίζει το φαύλο κύκλο».
π. Φιλόθεος
Φάρος (2003). Η πραγματική εκκοσμίκευση
της Εκκλησίας και η μεθοδευμένη αποπροσανατολιστική εκδοχή της, περ.
Αναλόγιον, τ. 4, σελ. 10-11.
Διερευνώντας:
Συνέπειες
της αμαρτίας σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο
-
«Καθοδηγούμενος
διάλογος»: Δίνεται και διαβάζεται το κείμενο της Γένεσης (κεφ. 3, 15-19). Οι
μαθητές/ μαθήτριες απαντούν σε στοχευμένες ερωτήσεις με σκοπό να αναγνωρίσουν
στο συμβολικό λόγο του κειμένου, τις συνέπειες της αμαρτίας και τις μορφές του
κακού για τον άνθρωπο και τον κόσμο (πόνος, φθορά, αρρώστια, άδικες κοινωνικές
δομές, κοινωνικό κακό κ.λπ.) Ο/Η εκπαιδευτικός λειτουργεί διερευνητικά μαζί με
τους μαθητές/ τις μαθήτριες κάνοντας ερωτήσεις και εμψυχώνοντας τον διάλογο.
ΚΟΥΙΖ : ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ;
-
Εναλλακτικά
«Έντεχνος Συλλογισμός (ArtfulThinking)-Βάζω τίτλους»: Οι μαθητές/μαθήτριες βάζουν τίτλους σε εικόνες από την επικαιρότητα (διαδίκτυο) με θέμα «το προσωπικό και κοινωνικό κακό» και η ευθύνη του μέλος του Σώματος της Εκκλησίας.
«Έντεχνος Συλλογισμός (ArtfulThinking)-Βάζω τίτλους»: Οι μαθητές/μαθήτριες βάζουν τίτλους σε εικόνες από την επικαιρότητα (διαδίκτυο) με θέμα «το προσωπικό και κοινωνικό κακό» και η ευθύνη του μέλος του Σώματος της Εκκλησίας.
Γεν. 3,15 Θα θέσω δε άσβεστον εχθρότητα μεταξύ σου και της γυναικός, μεταξύ των απογόνων σου και των απογόνων αυτής. Ενας δε απόγονος της γυναικός μόνης, αυτός θα σου συντρίψή την κεφαλήν και συ θα κεντήσης αυτού την πτέρναν”.
Γεν. 3,16 Προς δε την γυναίκα είπε· “θα πολλαπλασιάσω εις πλήθος πολύ τας λύπας σου, τας θλίψεις και τους στεναγμούς σου. Με πόνους θα γεννάς τα τέκνα σου, θα εξαρτάσαι δε πάντοτε από τον άνδρα σου και αυτός θα είναι κύριός σου”.
Γεν. 3,17 Εις δε τον Αδάμ είπεν· “επειδή ήκουσες την κακήν συμβουλήν της γυναικός σου και έφαγες από τον καρπόν του δένδρου, εκ του οποίου και μόνου εγώ σου έδωσα την εντολήν να μη φάγης, θα είναι κατηραιμένη η γη εις τα έργα σου. Με λύπην και κόπον θα κερδίζης την τροφήν σου από την γην όλας τας ημέρας της ζωής σου.
Γεν. 3,18 Αγκάθια και τριβόλια θα σου φυτρώνη η γη και θα τρέφεσαι με τα χόρτα του αγρού.
Γεν. 3,19 Καθ' όλον το διάστημα της ζωής σου με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρώγης τον άρτον σου, μέχρις ότου αποθάνης και επιστρέψη το σώμα σου εις την γην, από την οποίαν και έχει πλασθή· διότι χώμα είναι το σώμα σου, στο χώμα θα καταλήξη και χώμα πάλιν θα γίνη”.
Αναπλαισιώνοντας:
Η μετάνοια
ως αντίδοτο της αμαρτίας στον Χριστιανισμό.
-
«Σκέψου-Συζήτησε
–Μοιράσου (TPS)»: Ανά δύο οι μαθητές/μαθήτριες
μελετούν το περιστατικό με τον Ζακχαίο (Λκ 19, 1-10) ή την παραβολή του Ασώτου
(Λκ 15, 1-32) ή το περιστατικό με τη μοιχαλίδα (Ιω 7,53-8,11). Στη συνέχεια
συμπληρώνουν: Αμαρτία=..., Μετάνοια=..., Ο Χριστός / σπλαχνικός πατέρας
αντιμετωπίζει τους αμαρτωλούς με… κ.λπ.
-
Εναλλακτικά:
Δίνονται ή προβάλλονται στον πίνακα στίχοι από τον Μεγάλο Κανόνα σε μετάφραση και ο μονόλογος του Μαρμελάντωφ από το Έγκλημα και Τιμωρία του Ντοστογιέφσκι. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να επιλέξουν όποιο στίχο ή πρόταση και να γράψουν μια σκέψη.
Δίνονται ή προβάλλονται στον πίνακα στίχοι από τον Μεγάλο Κανόνα σε μετάφραση και ο μονόλογος του Μαρμελάντωφ από το Έγκλημα και Τιμωρία του Ντοστογιέφσκι. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να επιλέξουν όποιο στίχο ή πρόταση και να γράψουν μια σκέψη.
Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ
(δημιουργία του θεολόγου Μπάλτου Ιωάννη)
Η παραβολή του ασώτου υιού
(δημιουργία του θεολόγου Μπάλτου Ιωάννη)
Η παραβολή του ασώτου υιού
Γιάννης WU - ΑΣΩΤΟΣ ΥΙΟΣ
Η μοιχαλίδα γυναίκα
«Τότε οι
δάσκαλοι του Νόμου και οι Φαρισαίοι έφεραν μια γυναίκα που την είχαν συλλάβει
για προσβολή της συζυγικής τιμής (μοιχεία)· την έβαλαν στη μέση και του είπαν:
“Διδάσκαλε, αυτή τη γυναίκα την έπιασαν επ' αυτοφώρω να διαπράττει μοιχεία. Ο
Μωυσής στον νόμο μάς έχει δώσει εντολή να λιθοβολούμε τέτοιου είδους γυναίκες·
εσύ τι γνώμη έχεις;” Αυτό το έλεγαν για να του στήσουν παγίδα, ώστε να βρουν
κάποια κατηγορία εναντίον του.
Ο Ιησούς
τότε έσκυψε κάτω και με το δάχτυλο έγραφε στο χώμα. Καθώς όμως επέμεναν να
τον ρωτούν, σηκώθηκε πάνω και τους είπε: “Όποιος ανάμεσά σας είναι αναμάρτητος
ας ρίξει πρώτος πέτρα πάνω της”. Κι έσκυψε πάλι κάτω κι έγραφε στο
χώμα. Αυτοί όμως, όταν άκουσαν την απάντηση, άρχισαν - με πρώτους τους
γεροντότερους - να φεύγουν ένας ένας, μέχρι και τον τελευταίο, και έμεινε μόνος
ο Ιησούς και η γυναίκα στη μέση. Τότε σηκώθηκε όρθιος ο Ιησούς και τη ρώτησε:
“Γυναίκα, πού είναι οι κατήγοροί σου; Κανένας δεν σε καταδίκασε;” Εκείνη
απάντησε: “Κανένας, Κύριε”. “Ούτε εγώ σε καταδικάζω”, είπε ο Ιησούς· “πήγαινε,
κι από δω και πέρα μην αμαρτάνεις πια”».
Κατά Ιωάννη 8, 3-11. Ανακτήθηκε από http://ebooks.edu.gr/modules/ebook
/show.php/DSGYM-B118/373/2512,9691/(12/9/2016).
Η μοιχαλίδα γυναίκα
Μετάνοια
«Του Παραδείσου πρώτο πολίτη,
Χριστέ μου, έκανες τον ληστή, όταν επάνω στον
σταυρό
Σου φώναξε το “μνήσθητί μου”. Εκείνου την μετάνοια
κάνε ν’ αποχτήσω κι εγώ ο ανάξιος».
«Αμάρτησα! Έσφαλα και αθέτησα την εντολή Σου!
Στη ζωή πορεύτηκα από τη μια στην άλλη αμαρτία
και στις πληγές μου πρόσθεσα κι άλλα τραύματα.
Αλλὰ Συ, ο
Θεός των Πατέρων μου, σαν σπλαχνικός ελέησέ με».
Αξιολογώντας:
Η αμαρτία σε
σχέση με την ανθρώπινη ελευθερία.
-
«Επ’ αυτού
θα είχα να πω»: Δίνεται σχετικό κείμενο (πχ, Κάλλιστου Γουέαρ ή Μπερδιάγεφ). Οι
μαθητές/μαθήτριες διατυπώνουν την άποψή τους.
-
Εναλλακτικά:
«Διδακτικός διάλογος» (εξελικτικός με
ερωτήματα): Π.χ. Αναστοχαστείτε την αφήγηση της Γενέσεως για την πτώση.
Γιατί ο Θεός επέτρεψε στον άνθρωπο να αμαρτήσει; Γιατί δεν έβαλε φύλακα άγγελο
στο δέντρο του καλού και του κακού, όπως έκανε αργότερα στο δέντρο της ζωής;
Γιατί αρκέστηκε σε μια απλή προειδοποίηση;
Γιατί άφησε ο Θεός
τον άνθρωπο να αμαρτήσει;
1. «…Στην
κατοχή και άσκηση της ελεύθερης θέλησης του ανθρώπου δεν θα βρούμε καθόλου μια
πλήρη εξήγηση αλλά τουλάχιστον την αρχή και μια απάντηση στο πρόβλημά μας.
Γιατί άφησε ο Θεός τους αγγέλους και τον άνθρωπο να αμαρτήσουν; Γιατί ο Θεός
επιτρέπει το κακό και τη δυστυχία; Απαντάμε. Γιατί είναι ένας Θεός αγάπης. Η
αγάπη προϋποθέτει μετοχή και η αγάπη επίσης προϋποθέτει ελευθερία. Σαν μια
Τριάδα αγάπης ο Θεός επιθύμησε να μοιραστεί τη ζωή του με δημιουργημένα
πρόσωπα, φτιαγμένα κατά την εικόνα Του, που θα μπορούσαν να του ανταποκριθούν
ελεύθερα και εκούσια σε μια σχέση αγάπης. Όπου δεν υπάρχει ελευθερία εκεί δεν
υπάρχει αγάπη…
Όπως
συνήθιζε να λέει ο PaulEvdokimov, ο Θεός μπορεί να κάνει το κάθε τι εκτός από το να
μας αναγκάσει να τον αγαπάμε. Ο Θεός επομένως δεν εδημιούργησε ρομπότ που θα
τον υπάκουαν μηχανικά αλλά αγγέλους και ανθρώπινες υπάρξεις προικισμένες με
ελεύθερη εκλογή. Και μ’ αυτό, για να θέσουμε το ζήτημα με ανθρωπομορφικό τρόπο,
ο Θεός ριψοκινδύνευσε: γιατί μαζί με αυτό το δώρο της ελευθερίας δόθηκε επίσης
και η δυνατότητα της αμαρτίας. Αλλ’ αυτός που δεν θα ριψοκινδυνεύσει δεν
αγαπάει. Δίχως ελευθερία δεν θα υπήρχε αμαρτία Αλλά δίχως ελευθερία ο άνθρωπος
δεν θα ήταν εικόνα του Θεού. Δίχως ελευθερία ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να
επικοινωνήσει με τον Θεό με μια σχέση αγάπης».
Καλλίστου Γουέαρ, επισκόπου Διοκλείας (71982). Ο Ορθόδοξος Δρόμος, Αθήνα: Επτάλοφος,
σελ. 68-69.
Ελευθερία και αυθαιρεσία
2. «Όταν
λοιπόν ο άνθρωπος εισέρχεται στην περιοχή της ελευθερίας, υψώνεται μπροστά του
το πρόβλημα, εάν και κατά πόσο είναι δεμένος σε ηθικούς κανόνες και αν του
επιτρέπονται όλα. Η ελευθερία που καταλήγει στην αυθαιρεσία δεν θέλει να
ακούσει για τίποτε άγιο, για κανένα περιορισμό. Όταν δεν υπάρχει Θεός ή όταν ο
άνθρωπος είναι Θεός τότε τα πάντα επιτρέπονται. Ο άνθρωπος αρχίζει να κατέχεται
από μια ιδέα και σε μια δαιμονική κατάσταση βλέπει την ελευθερία του να
χάνεται, να γίνεται σκλάβος μιας ανεξέλεγκτης δυνάμεως…»
Ν. Μπερδιάγιεφ (1972). Το πνεύμα
του Ντοστογιέφσκι, μτφρ. Ν. Ματσούκας, Θεσσαλονίκη: Πουρναράς, σελ. 98.
ΥΛΙΚΟ
ΥΛΙΚΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου