Α' ΛΥΚΕΙΟΥ Θ.Ε. 4 ΑΞΙΕΣ 4.5 ΕΥΘΥΝΗ (5ο δίωρο)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/μαθήτριες να: -                 ερμηνεύουν τη χριστιανική αντίληψη της ευθύνης (Θεός – άνθρωπος – κόσμος), -                 συνδυάζουν την ευθύνη που προσδίδει η θρησκευτική ταυτότητα με την αντιμετώπιση προβλημάτων του σύγχρονου κόσμου.

Βιώνοντας:

Δικαιώματα και ευθύνες.

-                 «Κύκλος συνείδησης». Μαθητές/Mαθήτριες - Σύλλογος διδασκόντων (περίπτωση τιμωρίας ενός μαθητή/μιας μαθήτριας για παραβατική συμπεριφορά στο σχολείο).

-                 Εναλλακτικά:

«Ιδεοθύελλα» με τη ρήση του Νικολάι Μπερντιάγεφ: «Το ψωμί μου είναι ζήτημα υλικό, το ψωμί του αδελφού μου είναι ζήτημα πνευματικό».

Νοηματοδοτώντας:

Η ευθύνη του πιστού για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του σύγχρονου κόσμου.

-                 «Μελέτη περίπτωσης». Οι μαθητές/μαθήτριες χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα αναλαμβάνει να μελετήσει τον βίο ή/και κυρίως τη δράση μιας προσωπικότητας (π.χ. αγία Μαρία Σκόμπτσοβα, Ραούλ Φολλερώ, Martin Niemöller). Στο τέλος, παρουσιάζει σύντομα στην ολομέλεια πώς η πίστη οδήγησε τη συγκεκριμένη προσωπικότητα στην ευθύνη της δράσης.

Ραούλ Φολλερώ: Αν ο Χριστός χτυπήσει την πόρτα σας

«Πρώτα ήρθαν...»

«Όταν οι Ναζί πήραν τους κομμουνιστές,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα κομμουνιστής.
»Όταν έκλεισαν μέσα τους σοσιαλδημοκράτες,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα σοσιαλδημοκράτης.
»Όταν πήραν τους συνδικαλιστές,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα συνδικαλιστής.
»Όταν πήραν εμένα,
δεν υπήρχε κανείς πλέον,
που να μπορούσε να διαμαρτυρηθεί».

-                 Εναλλακτικά:

«Ιστοεξερεύνηση μέσω διαδικτύου ή έρευνα στον τύπο». Η περίπτωση του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 2014 με την ταυτόχρονη βράβευση του Κάιλας Σατιάρτι και της Μαλάλα Γιουσαφζάι και τον αγώνα τους για την εκπαίδευση, στον οποίο προχώρησαν εμπνεόμενοι από τη θρησκεία τους.
Μαλάλα Γιουσαφζάι

Αναλύοντας:

Η χριστιανική αντίληψη της ευθύνης (Θεός-άνθρωπος-κόσμος).

-                 «Ομαδοσυνεργασία Σύνταξη σειράς θέσεων». Δίνονται βιβλικά χωρία (π.χ. Γεν 2, 15, Μτ 5, 14-16. 20, 26-28. 28, 18-20) και σύγχρονα θεολογικά κείμενα (π.χ. Καραβιδόπουλος, 2015, Παύλος, Μητρ. Σισανίου, 2009, Αντωνόπουλος, 2007, Γιαννουλάτος 2002, κ.λπ.) σχετικά με το νόημα της ευθύνης στη χριστιανική διδασκαλία. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται σε ομάδες να συντάξουν σειρά θέσεων για τη χριστιανική διδασκαλία σχετικά με την ευθύνη του ανθρώπου.

-                 Εναλλακτικά:

«Τοποθέτηση απέναντι στο κείμενο». Οι  μαθητές/μαθήτριες  διαβάζουν  την  εγκύκλιο της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος «Θεολογική θεώρηση της οικονομικής κρίσεως» (Μάρτιος 2010), η οποία αναφέρεται στην οικονομική κρίση, και τοποθετούνται παίρνοντας ως άξονα τα ποικίλα επίπεδα της ευθύνης.

Εφαρμόζοντας:

Ατομική και συλλογική ευθύνη. Η ευθύνη στον Χριστιανισμό.

-                 «Επ’ αυτού θα είχα να πω». Τοποθέτηση με αφορμή τον ύμνο της Εκκλησίας

«Γέγονα…μολυσμός αέρος και γης και υδάτων» (Στιχηρόν, Εσπερινού Δευτέρας) ή φράσεις του Μ. Βασιλείου ή του Ν. Καζαντζάκη.
Μ. Βασίλειος: «Μητέρα των πολέμων είναι η πλεονεξία, οι πόλεμοι με τη σειρά τους γεννούν την υψηλή φορολογία, που είναι η αυστηρότερη καταδίκη των πολιτών» (ΒΕΠ 59, 141)
«Να αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δεν σωθεί, εγώ φταίω».

Καζαντζάκης, Ν.(1971), Ασκητική, Αθήνα: Ελένη Καζαντζάκη, σ. 31.

-                 Εναλλακτικά:

«Ιδεοθύελλα». Πώς συμμετέχω σε δράσεις αλληλεγγύης της θρησκευτικής μου κοινότητας; Ανταλλαγή ιδεών για μια δημιουργικότερη συμμετοχή στη ζωή της κοινότητας.
ΥΛΙΚΟ

ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΡΑΞΕΙΣ – ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ ΠΑΤΕΡ ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ