Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ - 1.4 ΟΙΚΟ-ΘΕΟΛΟΓΙΑ (4ο δίωρο)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/ μαθήτριες να:

- αξιολογούν τις θέσεις του Χριστιανισμού για το φυσικό περιβάλλον και την ευθύνη του ανθρώπου απέναντι σε αυτό,

- διατυπώνουν συλλογισμούς για τον ρόλο των θρησκειών και των εκπροσώπων τους σε ζητήματα διαφύλαξης του φυσικού περιβάλλοντος,

- αναγνωρίζουν την ευθύνη του πιστού για την οικολογική κρίση.

ΤΟ ΚΟΥΙΖ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

19. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ from ΠΕ 01 ΜΠΑΛΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Παρουσιάζοντας:

Δημιουργία και άνθρωπος

Θεωρήσεις των μαθητών/μαθητριών για τη σχέση ανθρώπου και δημιουργίας, την περιβαλλοντική κρίση και τον παράγοντα οικονομία-κέρδος.

Ο Εφιάλτης της Περσεφόνης - Νίκος Γκάτσος

Η ΓΗ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗ ΓΗ.

Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα
κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο...
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο!
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς!
Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες,
ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο...
τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες
και το καινούργιο παν να δουν διυλιστήριο.

Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς!

Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία
κι ήταν ευχή του κάμπου τα
βελάσματα...
τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία
άδεια κορμιά σιδερικά
παιδιά κι ελάσματα.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς!

Ο εφιάλτης της υπερκατανάλωσης

PROJECT: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ, ΞΕΝΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΚΑΙ Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ (8)

‘Man’: Η σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον, ταινία μικρού μήκους του Steve Cutts ,2012.

Εφαρμόζοντας:

Οικολογικοί προβληματισμοί.

Απόσπασμα απο το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ samsara (2011)

To Ψέμα Που Ζούμε

Ανθρωποκεντρισμός και Οικοκεντρισμός

«Με τη γέννηση της οικολογικής σκέψης η ανθρωποκεντρική αντίληψη καταδικάστηκε ως η κύρια υπεύθυνη για τα οικολογικά δεινά. Μόνο που στη συνείδηση των περισσότερων, πρέπει να αναλάβουμε δράση εμείς προκειμένου να προστατεύσουμε τον πλανήτη που κατοικούμε εμείς, για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να κατοικούμε σ’ αυτόν με αξιώσεις. Έτσι γεννιέται μία νέα ανθρωποκεντρική αντίληψη, στα πλαίσια όμως πια του οικολογικού κινήματος. Το νέο αυτό ανθρωποκεντρικό ρεύμα τείνει να οργανώνει την διαχείριση όλης της βιόσφαιρας γύρω από τα συμφέροντα του είδους homo sapiens sapiens. Οι φυσικοί πόροι προφανώς και πρέπει να τύχουν ορθολογικής διαχείρισης ώστε οι ανθρώπινες 4 ανάγκες να είναι ικανοποιήσιμες ενώ η ρύπανση επιδιώκεται να μένει σε ανεκτά επίπεδα για να μην προκαλούνται (πολλά) ανθρώπινα θύματα. Ο μη ανθρώπινος κόσμος δεν παύει να έχει εργαλειακή αξία. Τον χρησιμοποιούμε για να οικοδομήσουμε τον πολιτισμό μας. Στην αντίπερα όχθη του ανθρωποκεντρισμού βρίσκεται το φιλοσοφικό ρεύμα του οικοκεντρισμού. Ο πρωτεργάτης της οικοκεντρικής σκέψης, Aldo Lepold, υποστήριξε μια ηθική, που την ονόμασε ηθική της γης (land ethic) [Leopold, 1949], η οποία δεν αφορά μόνο στους ανθρώπους, αλλά και σε άλλες οντότητες, όπως τα υπόλοιπα ζώα, το νερό και τα φυτά. Σύμφωνα με την οικοκεντρική σκέψη η φύση δεν έχει πια εργαλειακή αξία για τον άνθρωπο. Ο μη ανθρώπινος κόσμος δεν νοείται πλέον ως αποθήκη φυσικών πόρων και πελώριος αποδέκτης των λυμάτων μας. Επίσης, δεν επιδιώκουμε απλά την υγεία και την μακροημέρευσή του, προκειμένου να επιβιώσουμε και να διαβιώσουμε σε ένα καλύτερο περιβάλλον, αλλά αναλογιζόμαστε και φροντίζουμε για την ικανοποίηση των δικών του αυτόνομων σκοπών για επιβίωση, αναπαραγωγή και ίσως (περισσότερο για το ανώτερα θηλαστικά) για μια ποιότητα ζωής ανάλογη με τις δυνατότητές του. Στην περίπτωση αυτή, ο υπόλοιπος κόσμος προικίζεται με την εγγενή αξία την οποία απολάμβανε μέχρι τώρα μόνο ο άνθρωπος, εγχείρημα το οποίο μας εισάγει κατ’ ευθείαν στο αβέβαιο έδαφος των συνθηκών αξιοδότησης αλλά και την αμφίδρομη ή μονόδρομη ηθική υπευθυνότητα».

Γεωργόπουλος Αλέξανδρος και Καραγεωργάκης Σταύρος, Όταν η Περιβαλλοντική Ηθική συναντά την Πολιτική Οικολογία. 2005), στο

Διερευνώντας:

Οικοθεολογία: Η χριστιανική θεολογία για το περιβάλλον.

«Οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί γιατί δεν θα’ χουν αγάπη στα δέντρα».

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.

Αγάπη για την Δημιουργία και τον Δημιουργό

«Βλέποντας τη φύση, τα δέντρα , τα λουλούδια, τα πουλιά, τις μέλισσες, τα άνθη, τη θάλασσα, τα ψάρια, τα άστρα, το φεγγάρι, τον ήλιο, και τα τόσα άλλα υπέροχα δημιουργήματά του, στρέφουμε τον νου μας προς τον Θεό και δοξάζοντάς Τον μέσα από αυτά, προσπαθούμε να καταλάβουμε πόσο ωραία και θαυμάσια είναι και αγωνιζόμαστε να τα αγαπήσουμε. Όταν τα αγαπήσουμε όλα αυτά , τότε η αγάπη μας ανεβαίνει προς τον δημιουργό μας, κι έτσι πραγματικά και αληθινά Τον αγαπάμε».

Άγιος Πορφύριος

Επιτίμιο π. Αμφιλοχίου Μακρή

Είναι χαρακτηριστική και η περίπτωση του Γέροντα της Πάτμου Αμφιλοχίου Μακρή (1888-16.4.1970), ο οποίος απαιτούσε από τους εξομολογουμένους, σ' ένδειξη μετάνοιας, να φυτεύουν ένα δέντρο, επειδή -όπως έλεγε συνήθως- ‘όποιος φυτεύει δέντρο φυτεύει ελπίδα, φυτεύει ειρήνη, φυτεύει αγάπη και έχει τις ευλογίες του Θεού’. ‘Άλλες φορές έλεγε ‘Γνωρίζετε πως ο Θεός μας έδωσε μία ακόμη εντολή, που δεν αναφέρεται στην Αγία Γραφή; Είναι η εντολή να αγαπάτε τα δέντρα’.

«Η καρδιά που γνωρίζει να αγαπά συμπονεί όλη την κτίση».

Αρχ. Σοφρώνιος

Καταναλωτισμός και δημιουργία

«Ατυχώς εις τας ημέρας μας ο άνθρωπος, υπό την επίδρασιν ενός ακραίου ορθολογισμού και ευδαιμονισμού, έχει χάσει την αίσθησιν της ιερότητος της δημιουργίας και ενεργεί ως αυθαίρετος εξουσιαστής και βάναυσος καταπατητής της. Αντί του ευχαριστιακού και ασκητικού πνεύματος, με το οποίον εγαλούχησεν η Ορθόδοξος Εκκλησία τα τέκνα της επί αιώνας, παρατηρείται σήμερον ένας βιασμός της φύσεως προς ικανοποίησιν όχι αυξανομένης σειράς ορέξεων και επιθυμιών τας οποίας ενθαρρύνει η επικρατούσα φιλοσοφία της καταναλωτικής κοινωνίας».

Απόσπασμα από το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου 1/9/1989

Αναπλαισιώνοντας:

Προβληματισμοί για τη δράση των εκπροσώπων του Χριστιανισμού και των θρησκειών ως προς το οικολογικό ζήτημα.

Ο Αρχιεπίσκοπος για την Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος

Διακήρυξη της Βενετίας

Laudato Si (Δοξασμένος να ΄σαι)- Για την φροντίδα τουκοινού μας σπιτιού

Σχόλιο πολιτικού στην εγκύκλιο Laudato Si

Ο υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων Τζεμπ Μπους αναφέρει σχολιάζοντας την Εγκύκλιο του Πάπα Φραγκίσκου: «Δεν θα μου υπαγορεύσει ούτε ο αρχιεπίσκοπός μου, ούτε ο καρδινάλιός μου, ούτε ο Πάπας μου την οικονομική μου πολιτική».

Αξιολογώντας:

Η ευθύνη του πιστού για το περιβάλλον.

ΥΛΙΚΟ

Μία ενσαρκωμένη θεολογία των ζώων στην εποχή της κρίσης