Βιώνοντας:
Προσδοκία και ανταμοιβή ως κίνητρα των πράξεων.
«Χτίσιμο της στάσης του ρόλου»: Τρεις μαθητές/μαθήτριες στέκονται στο κέντρο της τάξης και αναπαριστούν τον δούλο, τον μισθωτό και τον υιό. Με τη βοήθεια κειμένου (Σχολικό βιβλίο Γ΄ Λυκείου, ΔΕ 4) και δικές τους παραστάσεις χτίζουν τη στάση του ρόλου (ενδεικτικά θέματα: εργασία, ανθρώπινες σχέσεις, ρόλος μαθητή/μαθήτριας).
- Εναλλακτικά:
«Ομαδοσυνεργασία – Δημιουργία σεναρίου»: Οι μαθητές/μαθήτριες από την οικογενειακή τους εμπειρία (π.χ. εργασία γονέων) ή από τη σχολική τους εμπειρία σε σχέση με τις σχολικές επιδόσεις τους δημιουργούν ένα σύντομο σενάριο για τη σχέση εργασίας ή επίδοσης, με την προσδοκία και την ανταμοιβή (π.χ. τι προσδοκάς από τις σπουδές σου ή με ποια κριτήρια θα επέλεγες το επάγγελμά σου). Το καταγράφουν και στο τέλος παρουσιάζουν στην ολομέλεια. Ακολουθεί σύντομος αναστοχασμός.
Βαθμίδες ηθικής
ωριμότητας
«Τρία κίνητρα ωθούν τους ανθρώπους, ο
φόβος, ο μισθός και η αγάπη, που αντιστοιχούν σε τρεις ανθρώπινους
τύπους, στο δούλο, το μισθωτό και τον ελεύθερο ή υιό.
Ο “δούλος” (με την έννοια που είχε ο όρος στην αρχαιότητα) προσπαθεί να τηρεί
τις εντολές, για να αποφύγει την τιμωρία, που πιστεύει πως επισύρει η παράβασή
τους. Βασικό κίνητρο του είναι ο φόβος. Η βαθμίδα αυτή μόνο ως πρώτο σκαλοπάτι
μπορεί να κατανοηθεί. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επαναπαύεται κανείς
θεωρώντας την ως υγιή σχέση. Στην επόμενη βαθμίδα ο άνθρωπος ενεργεί επειδή
προσβλέπει στην ανταπόδοση, στο “μισθό” που θα λάβει. Και τούτη η βαθμίδα,
μολονότι ελευθερώνεται από τον βραχνά του φόβου, δεν φανερώνει πλήρη ωριμότητα,
διότι θεμελιώνει μια “λογιστική” και υπαλληλική σχέση. Και στις δυο αυτές
βαθμίδες το πρόσωπο του άλλου παραμορφώνεται. Ο “δούλος” έχει μπροστά στα μάτια
του ένα δικαστή κι εκδικητικό, κι ο “μισθωτός” ένα ταμία. Η κατεξοχήν βαθμίδα
ωριμότητας είναι αυτή που κίνητρο έχει την αγάπη. Ο άνθρωπος εδώ ενεργεί σαν
ελεύθερος κι όχι σαν δούλος, σαν γιος κι όχι σαν υπάλληλος. Ανοίγεται στον
απέναντι επειδή βρίσκει νόημα σ' αυτό το άνοιγμα και το θέλει ελεύθερα και
συνειδητά».
Μπέγζος, Μ., Παπαθανασίου,
Α., Θέματα Χριστιανικής Ηθικής Γ΄ Γενικού
Λυκείου, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος», 2011,
σελ. 38 (διασκευή)
Νοηματοδοτώντας:
Προσδοκίες ανταμοιβής στον Χριστιανισμό.
Προσδοκίες ανταμοιβής στον Χριστιανισμό.
- «Ομαδοσυνεργασία - Σύγκριση βιβλικού κειμένου με ένα μετασχηματισμό του»: Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομάδες συγκρίνουν την παραβολή των εργατών του αμπελώνα (Μτ. 20, 1-16) με τον κατηχητικό λόγο του Ιωάννη Χρυσοστόμου (PG 59).
- Εναλλακτικά:
«Ρόλος στον τοίχο»: Τίθεται το ερώτημα: «Γιατί κάποιος/κάποια είναι πιστός/πιστή στο Θεό; Ποια είναι τα κίνητρά του; Τι περιμένει;». Οι μαθητές/μαθήτριες με τη δραστηριότητα «Ρόλος στον τοίχο» αποτυπώνουν σκέψεις, συναισθήματα, κίνητρα.
Αναλύοντας:
Προσδοκίες ανταμοιβής στον Χριστιανισμό. Άλλες
θρησκευτικές αντιλήψεις για τις προσδοκίες ανταμοιβής.
ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
1η ΟΜΑΔΑ
Ιουδαϊσμός και σωτηρία του κόσμου*
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Γιατί ο Ισραήλ είναι ο
"εκλεκτός λαός" του Θεού;
2) Τι είναι η "ημέρα
Γιαχβέ";
______________________________________________
2η ΟΜΑΔΑ
Ισλάμ και
ανταμοιβή*
Λεξιλόγιο
Κισμέτ = η ζωή και οι πράξεις των
ανθρώπων προκαθορίζονται από τη βούληση του Αλλάχ.
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Να περιγράψετε την "ημέρα
της κρίσης" στο Ισλάμ.
2) Ποια είναι η διαφορά στη
σωτηρία ανάμεσα στο παραδοσιακό Ισλάμ και τον Σουφισμό;
______________________________________________
3η ΟΜΑΔΑ
Βουδισμός
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία της λύτρωσης στον Βουδισμό;
2) Πως κατανοείτε την έννοια του Μπόντι-Σάντβα;
______________________________________________
4η ΟΜΑΔΑ
Ινδουισμός
και ανθρώπινη λύτρωση
Ινδουισμός
ντάρμα και κάρμα*
Λεξιλόγιο
Σιβαϊσμός = οι θρησκευτικές
παραδόσεις που λατρεύουν ως θεό τον Σίβα
Βισνουισμός = οι θρησκευτικές
παραδόσεις που λατρεύουν ως θεό τον Βισνού και τις διάφορες αβατάρες του
(εμφανίσεις για τη σωτηρία του ανθρώπου)
Σακτισμός = οι θρησκευτικές
παραδόσεις που λατρεύουν ως θεό τη Σάκτι, τη γενεσιουργό δύναμη ή θηλυκή όψη ή
σύζυγο του Σίβα
Nτάρμα = η παγκόσμια τάξη η οποία
διέπει τη λειτουργία του σύμπαντος κόσμου
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Να περιγράψετε τη σωτηρία στον
Ινδουισμό.
2) Πως κατανοείτε τη φράση
"η ύπαρξη είναι οδυνηρή";
______________________________________________
5η ΟΜΑΔΑ
Κινεζικά
θρησκεύματα
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Να περιγράψετε τη κινεζική θρησκευτική ζωή.
2) Ποιες είναι οι τρεις μεγάλες κινεζικές θρησκευτικές παραδόσεις;
______________________________________________
6η ΟΜΑΔΑ
Χριστιανισμός και ανταμοιβή
Η
παραβολή για τους εργάτες του αμπελιού*
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Πως κατανοείτε τη λύτρωση στον
Χριστιανισμό;
2) Μήπως αυτή η λύτρωση αδικεί
τους "δίκαιους" και τους πιστούς που όλη τους τη ζωή την έχουν
αφιερώσει στον Θεό; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
3) Σε συνδυασμό με το παρακάτω
κείμενο, με ποιο τελικά κριτήριο επιλέγονται "οι εκλεκτοί" και οι
σεσωσμένοι του Χριστού;
______________________________________________
7η ΟΜΑΔΑ
Ο Χριστός
είναι φίλος μας*
Ερωτήσεις επεξεργασίας:
1) Ποια είναι τα τρία κίνητρα στη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό;
2) Ποιο κίνητρο προβάλει ο άγιος Πορφύριος;
3) Ποια θεωρείτε ότι είναι τα κίνητρα των σύγχρονων χριστιανών;
(Οι ερωτήσεις από το ιστολόγιο του φίλου Νίκου Τσιρέβελου: http://ntsireve.blogspot.gr/2016/12/22_12.html)
Εφαρμόζοντας:
Προσωπικές απόψεις και αναστοχασμός για την
ανταμοιβή.