Πώς θα μπορέσουν να συνυπάρξουν αρμονικά στις σύγχρονες κοινωνίες
άνθρωποι που προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς και έχουν διαφορετικές
θρησκείες;
Μόνο αν όλοι (ντόπιοι και ξένοι) αποδεχτούν τη σπουδαιότητα της ανθρώπινης
ελευθερίας, τον σεβασμό προς τον άλλον, την ιερότητα της ζωής.
Είναι, δηλαδή, σημαντικό, καθένας να γίνεται αποδεκτός με την
ιδιαίτερη ταυτότητά του, και ταυτόχρονα ο ίδιος να αποδέχεται τους άλλους με
τις ιδιαίτερες ταυτότητές τους.
Αυτές τις αρχές χρειάζεται να τις προσυπογράφουν όλοι, σαν ένα είδους
συμβολαίου, ώστε όλοι να ζουν σε μια κοινωνία κι όχι σε γκέτο.
Η μόνη ιδιαίτερη ταυτότητα η οποία δεν μπορεί να γίνει δεκτή στις
ανθρώπινες κοινωνίες, είναι όποια ταυτότητα κηρύττει το μίσος για όσους
διαφέρουν από αυτήν.
Εδώ χρειάζεταιμια διευκρίνιση.
Απέναντι στον άνθρωπο ο οποίος ασπάζεται το μίσος προς τους άλλους, οι
Χριστιανοί οφείλουν αγάπη, όπως σε κάθε άνθρωπο.
Μάλιστα, είναι σημαντικό αν οι πιστοί κατορθώσουν να τον μεταπείσουν, δηλαδή
να τον απελευθερώσουν από το κακό στο οποίο ο ίδιος έχει παραδώσει τον εαυτό
του.
Αλλά παράλληλα θα πρέπει να κάνουν σαφές ότι η στάση του αυτή είναι
απολύτως απαράδεκτη, διότι αποτελεί απόλυτη άρνηση της ανθρώπινης κοινωνίας.
Ο Ινδουισμός θεωρείται από ορισμένους η παλαιότερη υπάρχουσα θρησκεία στον κόσμο.
Η πρώιμη προέλευσή του είναι ασαφής: χωρίς έναν μόνο ιδρυτή ή συγκεκριμένο σημείο εκκίνησης - στην πραγματικότητα, πολλοί Ινδουιστές πιστεύουν ότι η θρησκεία είναι αιώνια, τόσο παλιά όσο και ο ίδιος ο χρόνος.
Έχει πολλές διαφορετικές έννοιες ανάλογα με το ποιον ρωτάτε και ποια μορφή Ινδουισμού ασκεί.
Τι ακριβώς λοιπόν αποτελεί τον Ινδουισμό;
Ακολουθεί μια σύντομη ιστορία της θρησκείας που μπορεί να βοηθήσει να ρίξουμε φως στις απαρχές και την εξέλιξή της στη σημερινή μορφή που ασκείται από τόσους πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Εξερευνήστε τις ρίζες του Ινδουισμού με αυτή τη σύντομη ιστορία της θρησκείας.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς προήλθε ο Βουδισμός και πού έχει αναπτυχθεί σήμερα;
Δεν είστε οι μόνοι.
Αυτό το βίντεο στο YouTube δείχνει την απίστευτη ιστορία του Βουδισμού.
Ανακαλύψτε από πού προήλθε ο Βουδισμός και πώς εξελίχθηκε με την πάροδο των ετών.
Με μισό δισεκατομμύριο ακόλουθους, η τέταρτη μεγαλύτερη θρησκεία στον κόσμο είναι ο Βουδισμός, η πίστη ή η φιλοσοφία που στοχεύει στην υπερνίκηση του πόνου και στην επίτευξη μιας κατάστασης εσωτερικής γαλήνης και σοφίας που ονομάζεται Νιρβάνα.
Ιδρύθηκε από τους οπαδούς του Σιντάρτα Γκαουτάμα, γνωστού ως Βούδα, πριν από περισσότερα από 2.500 χρόνια στην Ινδία.
Το 2025 η Ορθοδοξία, σε πανορθόδοξο επίπεδο, είναι βαθιά διασπασμένη. Παλαιότερα μιλούσαμε για την ενότητα με τους αλλοδόξους, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία πριν από αιώνες.
Σήμερα, όμως, αναγκαζόμαστε να μιλήσουμε για την ενότητα που χάθηκε μεταξύ των ίδιων των Ορθοδόξων.
Με τον Αρχιμ. Επιφάνιο Οικονόμου, προϊστάμενο μητροπολιτικού ναού Αγίου Νικολάου Βόλου
Αυτή η διάσπαση δεν οφείλεται αποκλειστικά σε θεολογικά ζητήματα, αλλά σε μεγάλο βαθμό σε πολιτικούς λόγους και στο βαθύ και επικίνδυνο φαινόμενο του εθνοφυλετισμού
. Όταν οι κατά τόπους Εκκλησίες τοποθετούν πάνω από την ενότητα της πίστεως τα συμφέροντα του έθνους ή του κράτους που διακονούν· όταν συμπλέουν με την εκάστοτε κοσμική εξουσία, υιοθετώντας τις επιθυμίες, τις προσταγές και τις επιταγές της, τότε η ενότητα της Ορθοδοξίας διακυβεύεται και σταδιακά καταστρέφεται.
Στο
Χριστιανισμό καμία πράξη δεν είναι από μόνη της (αυτομάτως) καλή ή από μόνη της
κακή.
Αυτό δε
γίνεται εύκολα κατανοητό ή αποδεκτό. Πολύς κόσμος πιστεύει πως Χριστιανισμός
είναι η επιβολή κάποιων σιδερένιων νόμων και η εκτέλεση κάποιων συγκεκριμένων
πράξεων.
Τα
πράγματα όμως στην ουσία τους δεν είναι έτσι.
Στο
Χριστιανισμό καμία πράξη δε σώζει αυτόματα, μαγικά, μηχανικά.
Αυτό που
μετράει είναι αν ο άνθρωπος είναι συνειδητά και ελεύθερα προσανατολισμένος προς
εκείνον τον αγαπητικό τρόπο ύπαρξης, υπόδειγμα του οποίου είναι η Αγία Τριάδα.
Δεν
υπάρχει δηλαδή κατάλογος καλών και κακών πράξεων, αλλά κάθε πράξη θα
αξιολογηθεί από το αν έγινε με κίνητρο και κριτήριο την Αγάπη και την Ελευθερία,
και θα αποδοκιμαστεί αν έγινε με κίνητρο τη διασφάλιση του ατομικισμού, του
εγωισμού και του συμφέροντος.
Η Καινή
Διαθήκη και η ζωή της Εκκλησίας διαπνέονται από το πνεύμα
αυτό.
Αντίθετα,
π.χ., προς την άποψη ότι η προσευχή είναι μια δραστηριότητα πάντα και από μόνη
της καλή, η παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου την εξαρτά από τα κίνητρα και
τον προσανατολισμό του προσευχόμενου (Λουκ. 18: 914).
Ο
Φαρισαίος δε βαρύνεται με αμαρτήματα και ανηθικότητες.
Παρ’ όλα αυτά
αποδοκιμάζεται από το Χριστό, επειδή τυλίχτηκε στο ατομικιστικό σάβανο της
"ηθικότητας" και της "ευσέβειάς" του και απορρίπτει
τους άλλους.
Ενώ,
αντίθετα, ο Τελώνης βαρύνεται μεν με χίλια δυο παραπτώματα, ο προσανατολισμός
όμως που δίνει στην ύπαρξή του είναι η μεταστροφή και η συνάντηση με τον άλλον.
Το θέμα
του προσανατολισμού, δηλαδή της κατεύθυνσης που επιθυμώ να έχω, είναι
εξαιρετικά σπουδαίο.
Αν επιθυμώ
να συναντηθώ με τον αγαπημένο μου, τότε ολόκληρη η ύπαρξή μου, οι
προγραμματισμοί, οι ενέργειές μου εμπνέονται από τον προσανατολισμό μου προς τη
συνάντηση που επίκειται.
Τι ώρα,
π.χ., θα ξεκινήσω, αν προηγουμένως θα φάω ή όχι, τι θα φορέσω, αν θα πάω με τα πόδια
ή με το αυτοκίνητο, αν στη διαδρομή θα χρονοτριβώ στα καταστήματα ή όχι, όλα
αυτά δεν έχουν ηθικό χαρακτήρα από μόνα τους, αποκτούν όμως θετική ή αρνητική
φόρτιση ανάλογα με το τι εξυπηρετούν και τι δυσχεραίνουν: την ατομικότητά μου ή
τη συνάντηση.
Ο
Χριστιανισμός, λοιπόν, δεν έχει έτοιμα ηθικά συνταγολόγια.
Και γι’ αυτό είναι επαναστατικός μέσα στις
κοινωνίες που συνήθως επαναπαύονται
στην τήρηση εξωτερικών τύπων.
Σχολικό
βιβλίο Θρησκευτικών Γ΄ Λυκείου, ΔΕ 4, σ. 3435.
Στα λόγια του Αγίου Παϊσίου βρίσκουμε παρηγοριά για τους δύσκολους καιρούς που περνάμε.
Ο Άγιος μας θυμίζει πως η προσευχή είναι δύναμη, ασφάλεια και επικοινωνία με τον Χριστό.
Μας καλεί να προσευχόμαστε όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά για όλον τον κόσμο που πονά, που μπερδεύεται, που βαδίζει μέσα στη σύγχυση και την αγωνία.
Σε αυτό το βίντεο ακούγονται βαθιές διδαχές του Αγίου Παϊσίου για:
• Τη δύναμη της καρδιακής προσευχής
• Τον πόνο που χρειάζεται η προσευχή για να γίνει πραγματική
• Το πνευματικό χρέος των πιστών στα δύσκολα χρόνια
• Τον κίνδυνο της λογικής που διώχνει τη χάρη
• Τον πόλεμο με το κομποσχοίνι
• Την αξία της σιωπής και της αληθινής επικοινωνίας με τον Θεό
Ο Άγιος μας διδάσκει ότι η προσευχή μπορεί να αλλάξει τα πάντα – καρδιές, καταστάσεις, ακόμη και ολόκληρους λαούς.
Όταν δεν βρίσκουμε ανθρώπινες λύσεις, εκεί αρχίζει το έργο του Θεού. Και κάθε φορά που αφήνουμε την αγωνία και εμπιστευόμαστε τον Χριστό, ανοίγει δρόμος θαυμαστός.
Ας μείνουμε λοιπόν, με ταπείνωση, κοντά στον Χριστό και στην προσευχή. Αυτή είναι η παρακαταθήκη του Αγίου Παϊσίου, και αυτή η ελπίδα κρατά τον κόσμο όρθιο.
Πάνε δεκαετίες από τότε που, πρωτοδιορίστηκα στη Σέριφο και «εκφώνησα» σ’ ένα φτωχικό εξωκλήσι του νησιού τον «πανηγυρικό» της ημέρας μπροστά στους λιγοστούς μαθητές, μαθήτριες και συναδέλφους.
Από τότε τα χρόνια πέρασαν γρήγορα.
Οι στάσεις της εκπαιδευτικής μου πορείας πολλές. Μετά την Σέριφο, ακολούθησαν η Σύρος, το Χαλάνδρι, η Τήνος και το Waiblingen, η Νυρεμβέργη, το σύμπλεγμα των νησιών του Βορείου Αιγαίου, η Δυτική Μακεδονία και η Πέλλα, τα Βριλήσσια, η Αγία Παρασκευή, οι Αμπελόκηποι και τέλος η Αμοργός.
Η μέρα των Τριών Ιεραρχών σε αυτήν την πορεία πάντα ξεχωριστή.
Το ανά χείρας βιβλίο περιέχει στο πρώτο μέρος του, τα κύρια σημεία από τους «πανηγυρικούς» όλων αυτών των χρόνων και δεν θεωρήθηκε σκόπιμο να αλλοιωθεί εκ των υστέρων η προφορικότητά τους.
Δεν αποτελεί λοιπόν επιστημονικό πόνημα. Είναι μάλλον ένα κείμενο ορθόδοξης αντιπληροφόρησης κόντρα στο ρεύμα των καιρών, που προωθούν έναν ακίνδυνο, μοιρολατρικό και βολικό για πολλούς (γι’ αυτό και επικίνδυνο) χριστιανισμό.
Στην παρούσα έκδοση φιλοξενούνται παλαιότερες δημοσιεύσεις μας, καθώς επίσης και νεότερα αδημοσίευτα κείμενα. Μοναδική φιλοδοξία της έκδοσης είναι η συμβολή της στην ανάδειξη του έργου και της προσφοράς των Τριών Ιεραρχών στη Θεολογία, στην Επιστήμη και στην Κοινωνία.
Η ιεραποστολή δεν λειτουργεί με άμεσα αποτελέσματα ούτε με εντυπωσιακές αλλαγές.
Απαιτεί χρόνο, κατανόηση και σεβασμό προς τον πολιτισμό και τις αντιλήψεις των ανθρώπων.
Η Ορθοδοξία δεν έρχεται να ακυρώσει τις παραδόσεις των λαών, αλλά να τις συμπληρώσει και να τις οδηγήσει σε μια πληρέστερη θέαση του ανθρώπου και του Θεού.
Αυτό συνέβη και στη συνάντηση του Ευαγγελίου με τον ελληνικό πολιτισμό, όπου η πίστη δεν αντικατέστησε απλώς τα παλαιά στοιχεία, αλλά συνεργάστηκε μαζί τους και τα ανέδειξε.
Σε άλλες περιοχές, ιδιαίτερα στην Ασία, το θρησκευτικό ιδεώδες συχνά ταυτίζεται με την απάθεια ή με την αποδέσμευση από τα συναισθήματα.
Εκεί η ορθόδοξη εμπειρία της χαράς και της κοινότητας παρουσιάζεται ως μια εντελώς διαφορετική προοπτική: δεν αγνοεί τις δυσκολίες, αλλά προσφέρει έναν τρόπο ζωής όπου ο άνθρωπος στηρίζεται στη σχέση, στη συνάντηση, στο «εμείς».
Η χαρά δεν κατασκευάζεται, αλλά γεννιέται μέσα από την παρουσία του Θεού και τη ζωή της Εκκλησίας.
Με τον Σεβ. Μητροπολίτη Σιγκαπούρης κκ. Κωνσταντίνο.
Ο Άγιος Παΐσιος εξηγεί με απλό και βαθύ τρόπο τον Παράδεισο και την Κόλαση, μέσα από μια ιστορία που αλλάζει την οπτική μας για τη ζωή και τη συμπεριφορά μας.
– Γέροντα, πώς είναι η Κόλαση;
– Θα σου πω μια ιστορία που έχω ακούσει…
Κάποτε ένας απλός άνθρωπος παρακαλούσε τον Θεό να του δείξει πώς είναι ο Παράδεισος και η Κόλαση. Στον ύπνο του βρέθηκε πρώτα στην Κόλαση, όπου οι άνθρωποι γύρω από ένα τραπέζι με μακριές κουτάλες δεν μπορούσαν να φάνε και υπέφεραν. Στη συνέχεια, ο Θεός τον οδήγησε σε έναν χώρο όπου οι ίδιοι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τις μακριές κουτάλες για να ταΐζουν ο ένας τον άλλο, ζώντας τον Παράδεισο μέσα από την αγάπη και την αλληλεγγύη.
Αυτό που διδάσκει ο Γέροντας Παΐσιος είναι πως κάθε στιγμή της ζωής μας είναι ευκαιρία να διαλέξουμε τον δρόμο της αγάπης και της καλοσύνης. Κάθε μας πράξη, σκέψη και συναίσθημα μεταμορφώνει τον κόσμο γύρω μας και την ψυχή μας.
Όπου υπάρχει αγάπη και καλοσύνη, μεταφέρουμε τον Παράδεισο.
Όπου υπάρχουν πάθη και κακία, μεταφέρουμε την Κόλαση.
Ας ζούμε με την καρδιά μας ανοιχτή στον Θεό και ας αφήνουμε πίσω τον σκοτεινό δρόμο της κακίας, για να βρίσκει η ψυχή μας την αληθινή χαρά και την αιώνια ειρήνη του.
«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΙΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ τ. Ε’»
Ο Άγιος Παΐσιος είχε μια μοναδική, σπάνια σχέση με την κτίση του Θεού.
Αρκούδες, ελάφια, φίδια, λαγοί, ακόμα και γάτες και ποντίκια… όλα πλησίαζαν τον Όσιο σαν να αναγνώριζαν μέσα του την ειρήνη και τη χάρη του Χριστού.
Στο βίντεο παρουσιάζονται αληθινές ιστορίες εκ του νέου βιβλίου ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης:
– Η αρκούδα που υπάκουσε στη φωνή του.
– Τα φίδια που υποχωρούσαν με μια του κουβέντα.
– Ο λαγός με τον σταυρό στο μέτωπο που απαγόρευε στους κυνηγούς να πειράξουν.
– Τα ζαρκάδια που έτρεχαν κοντά του όταν άκουγαν το χτύπημα του τσεκουριού.
– Οι γάτες και τα ποντίκια που έτρωγαν μαζί, χωρίς φόβο, κάτω από το βλέμμα του.
– Το τεράστιο φίδι που ήρθε “να του κάνει παρέα” μπροστά στους επισκέπτες στο Άγιο Όρος.
Όλες αυτές οι ιστορίες αποκαλύπτουν έναν άνθρωπο που ζούσε ήδη από αυτή τη ζωή την ειρήνη του Παραδείσου.
Η μετάνοια
των ανθρώπων είναι διάχυτη στην ιερή ιστορία.
Στην Παλαιά Διαθήκη άτομα και λαός του Θεού
πολλές φορές αμαρτάνουν, αλλά, όταν συνειδητοποιούν το λάθος τους επιστρέφουν
με συντριβή στο Θεό. Αυτή την αλήθεια εκφράζει ο στίχος του Δαβίδ: «Είπα∙
θα πω στον Κύριο την αμαρτία μου καταδικάζοντας τον εαυτό μου. Κι όταν το
αποφάσισα, αμέσως εσύ συγχώρησες την ασέβεια της καρδιάς
μου». (Ψαλμ. 31,5).
Στην Καινή
Διαθήκη, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος κήρυττε τη μετάνοια (Μάρκ. 1, 45).
Ο Κύριος,
αγαπούσε και συγχωρούσε τους αμαρτωλούς, όταν αυτοί έδειχναν πίστη και αγάπη
στο πρόσωπο του.
Ακόμη,
σύστησε το μυστήριο της Μετάνοιας ή Εξομολόγησης, παραχωρώντας την άδεια, τη
δυνατότητα της άφεσης, στους αποστόλους και στους διαδόχους τους, όπως φαίνεται
και από τα παρακάτω κείμενα.
Στους
πρώτους αιώνες, όσοι χριστιανοί είχαν βαριά αμαρτήσει, αποκόπτονταν από το σώμα
των πιστών.
Για να
επανασυνδεθούν με το σώμα της Εκκλησίας, έπρεπε να μετανοήσουν δημόσια.
Αναπέμπονταν
γι’ αυτούς ειδικές ευχές στη Θεία Λειτουργία και ύστερα από μακρά προπαρασκευή
(συνήθως τη Μ. Σαρακοστή), έπαιρναν τη συγχώρηση από τον επίσκοπο και γίνονταν
δεκτοί στη Λειτουργία της νύχτας του Πάσχα, τότε δηλ. που
πανηγυρίζουμε τη νίκη του Κυρίου πάνω στην αμαρτία και το θάνατο.
Σχολικό
βιβλίο Θρησκευτικών Α΄ Λυκείου, Διδ. Εν. 24.
Όπως λένε
οι Πατέρες της Εκκλησίας, ο Δεσπότης του κόσμου είδε με φιλάνθρωπα μάτια τη
διαφθορά του ανθρώπου και θέλησε να τον επαναφέρει από την πλάνη στην επίγνωση
της αλήθειας.
Να αποκαταστήσει
την πεσμένη και διχασμένη από την αμαρτία φύση του ανθρώπου και να τη σώσει από
τη φθορά και το θάνατο.
Ο Θεός «οικονόμησε»,
δηλαδή σχεδίασε και πραγματοποίησε τη σωτηρία του ανθρώπου.
Αυτό έγινε
σταδιακά, όπως ακριβώς κάνει ο γιατρός, που με κατάλληλη δίαιτα και φαρμακευτική
αγωγή επαναφέρει έναν άρρωστο οργανισμό στην κατάσταση της υγείας.
Το σχέδιο αυτό
του Θεού λέγεται «θεία οικονομία». [...]
Το σχέδιο
της θείας οικονομίας πέρασε από τρεις φάσεις.
Για την
πραγματοποίησή του απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η ελεύθερη συνεργασία, η
συγκατάθεση των ανθρώπων.
Καλεί πρώτα ο Θεός τον Αβραάμ, που
συνεργάζεται με το Θεό υποδειγματικά και μεταφέρει στο λαό τις υποσχέσεις του για
σωτηρία. Το ίδιο κάνουν και οι άλλοι πατριάρχες της Π. Διαθήκης. Έπειτα ο Θεός
ορίζει το Μωυσή αρχηγό των Ιουδαίων, που ζούσαν υπόδουλοι στην Αίγυπτο, και με
θαυμαστό τρόπο τούς οδηγεί στη γη της επαγγελίας. Εκεί, [...] με τους προφήτες,
που ήταν το στόμα του Θεού και διερμηνείς του θελήματός του, προαναγγέλλει την
αναμενόμενη σωτηρία.
Είναι αυτή που έφερε ο Χριστός με τη σάρκωσή
του. [...]
Αυτή ήταν η πρώτη φάση.
Η ζωή του
Κυρίου, τα θαύματα, η διδασκαλία, το Πάθος και η Ανάστασή του είναι η δεύτερη
φάση του θείου σχεδίου. Ο Κύριος είναι σωτήρας [...] όλων των ανθρώπων (Λουκ.
3,6).
Δεν ήρθε
στη γη για να κρίνει, αλλά για να σώσει το χαμένο πρόβατο, δηλαδή τον αποστάτη
άνθρωπο. Ζητά από μας πίστη, μετάνοια, καλά έργα, αγάπη, αφοσίωση στο Θεό. Να
είμαστε άγρυπνοι, αγωνιστές, ετοιμοπόλεμοι στο κακό και στα πάθη μας.
Η τρίτη
φάση της Θείας οικονομίας είναι η Εκκλησία που ίδρυσε ο Κύριος. Αυτή συνεχίζει
το σωτήριο έργο του. Σωζόμαστε μέσα στην Εκκλησία. Με τα μυστήριά της, και
μάλιστα με τη Θεία Ευχαριστία,
παίρνουμε
τον ίδιο το Χριστό, το Σώμα του και το Αίμα του. Προγευόμαστε τη Βασιλεία του
Θεού,
που
έχει εγκαινιαστεί με την έλευση του Χριστού. Την πλήρη δόξα και μακαριότητα θα
απολαύσουν οι πιστοί μετά την ανάσταση των νεκρών. Τότε θα ανακαινιστεί η κτίση
και θα μεταμορφωθεί ο άνθρωπος.
Η δύναμη της προσευχής που αφήνει άφωνη την επιστήμη.
Μπορεί η προσευχή να αλλάξει τη ζωή μας;
Κι όμως… ακόμη και οι επιστήμονες έμειναν άφωνοι μπροστά στη δύναμή της.
Σε αυτό το βίντεο θα δούμε τι αποκαλύπτουν οι έρευνες, πώς η προσευχή επηρεάζει την ψυχή και το σώμα και πώς μιλά γι’ αυτήν η Ορθοδοξία και οι Άγιοι Πατέρες.
Θα ανακαλύψετε:
Ιατρικές και ψυχολογικές μελέτες που εξέπληξαν τους γιατρούς.
Πώς η προσευχή μειώνει το άγχος και χαρίζει εσωτερική ειρήνη.
Πατερικές διδαχές για τη δύναμη της πίστης και της καρδιακής προσευχής.
Η πατερική
θεολογία κάνει λόγο για τον παράδεισο ως
τον τόπο της βασιλείας του Θεού.
Δεν
υπάρχουν κτιστοί και περιορισμένοι χώροι ως παράδεισος και κόλαση. Παράδεισος
και κόλαση είναι καταστάσεις και σχέσεις προς τον ζωοδότη Θεό.
Η
κολασμένη ζωή δεν είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση που την επιβάλλει βάσει ενός
νόμου ο Θεός, και μάλιστα σε μια φυλακή κτιστών βασάνων.
Ο Θεός,
κατά τον Μάξιμο Ομολογητή, λόγου χάρη, αγκαλιάζει
αγαθούς και πονηρούς. Οι δεύτεροι δεν μπορούν να τον δουν στη δόξα του, και τον
αισθάνονταιως τιμωρό και εχθρικό.
Είναι
φιλία η παραδείσια ζωή, ενώ η κόλαση είναι «αφιλία»
και ακοινωνησία, τόσο σε σχέση με τον Θεό όσο και σε σχέση με τους άλλους.
Συγκλονιστική είναι μια διήγηση στα
Αποφθέγματα του αββά Μακαρίου,
την οποία θα ζήλευαν σύγχρονοι υπαρξιστές φιλόσοφοι και διανοούμενοι.
Ο αββάς Μακάριος
χτυπάει με το μπαστούνι του, καθώς βαδίζει στην έρημο, το πεταμένο κρανίο ενός
αιρεσιάρχη.
Και αμέσως
η ψυχή του στην κόλαση αναγαλλιάζει, και αισθανόμενη την επαφή του αγίου τον παρακαλεί
για ανακούφιση.
Στην ερώτηση του αββά ποια είναι η κατάστασή
τους εκεί στην κόλαση, ο κολασμένος τού λέει πως το πρόσωπο του καθενός είναι
κολλημένο στη ράχη του άλλου, και δεν μπορεί κανένας να αντικρίσει τα πρόσωπα
των άλλων.
Τον παρακαλεί τελικά να προσευχηθεί, για να
μπορέσουν να δουν λιγάκι το πρόσωπο του διπλανού
τους.
Μην αφήνεις την πικρία να σε καταστρέψει. Δες πώς μπορείς να βρεις ειρήνη, ακόμη κι αν αυτός που σε πλήγωσε δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη.
Σε αυτό το βίντεο, θα εξερευνήσουμε ένα από τα πιο δύσκολα και επώδυνα διλήμματα: Πώς να συγχωρέσεις όταν ο άλλος δεν δείχνει καμία μεταμέλεια;
Μάθε γιατί η συγχώρεση δεν είναι μια πράξη για τον άλλον, αλλά για εσένα, και πώς μπορεί να σε ελευθερώσει από τον πόνο, τον θυμό και το βάρος της πικρίας που κουβαλάς.
Θα εμβαθύνουμε στη σοφία των Αγίων Πατέρων της Ορθοδοξίας, όπως του Αγίου Παϊσίου και του Αγίου Πορφυρίου, και θα δούμε τι έλεγαν για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής.
«Υπάρχουν
παραδόσεις που δεν έχουν σχέση πάντοτε με το γνήσιο πνεύμα του Χριστιανισμού,
όπως αυτό εκφράστηκε από την Αγία Γραφή, τις Οικουμενικές Συνόδους και την ομόφωνη άποψη
των Πατέρων της Εκκλησίας.
Πρόκειται
για τις επιμέρους “παραδόσεις”, που δεν είναι πάντοτε παραδόσεις της Εκκλησίας,
έστω και αν συνδέονται με γεγονότα της ζωής της Εκκλησίας, ή για λαϊκές
παραδόσεις με παγανιστικά και λαϊκά στοιχεία που έχουν ζυμωθεί με τη
θρησκευτική ζωή και είναι δύσκολο να διακρίνει ο απλός πιστός μέχρι πού οι
παραδόσεις αυτές είναι γνήσιες παραδόσεις της Εκκλησίας.
Αυτές
και κριτική και αλλαγή επιδέχονται, στο βαθμό που δεν εκφράζουν τη γνήσια
Παράδοση της Εκκλησίας. Σε αντίθετη περίπτωση έχουμε μια απλή «συντήρηση» ενός
παρελθόντος που παύει να είναι ζωογόνος αλήθεια.
Επίσης,
υπάρχουν οι παραδόσεις των ανθρώπων ή τοπικές παραδόσεις, όπως συμβαίνει σε
τοπικές Εκκλησίες ή σε χώρες όπου αναπτύσσεται η ιεραποστολή, όπου τα τοπικά
έθιμα και οι τοπικοί παραδοσιακοί τρόποι έκφρασης παραμένουν στη ζωή της
τοπικής Εκκλησίας και η λατρευτική ζωή επίσης ακολουθεί άλλη πορεία σύμφωνη με
τις τοπικές παραδόσεις».
Εκκλησία και λαϊκά
έθιμα
«Υπάρχει, ωστόσο, και μια άλλη κατηγορία λαϊκών λατρευτικών εθίμων, τα
οποία σχετίζονται μεν κατά κάποιο εξωτερικό τρόπο με την λειτουργική ζωή της
Εκκλησίας, πρόκειται όμως ουσιαστικά για μαγικού τύπου τελετές
και αντιλήψεις, ή δεισιδαίμονες συμπεριφορές και προλήψεις, πού πόρρω απέχουν
από την αληθινή πίστη και το αυθεντικό λειτουργικό ήθος της Εκκλησίας.
Εκτός των ανωτέρω, κατά το παρελθόν
παρατηρήθηκαν και πολλές άλλες περιπτώσεις αναμείξεως χριστιανικών και
ειδωλολατρικών λατρευτικών στοιχείων, οι οποίες, δυστυχώς, παρά την άνοδο του
μορφωτικού επιπέδου του λαού και την υπό της Εκκλησίας καταβληθείσα κατηχητική
προσπάθεια, παραμένουν ως σήμερα ανεξάλειπτες.
Ανακεφαλαιώνοντας
θα μπορούσαμε να συνοψίσομε τη στάση της Ορθοδόξου Εκκλησίας έναντι των λαϊκών
εθίμων στις εξής τρεις βασικές αρχές: α) Απόλυτος σεβασμός και φροντίδα
συντήρησης και καλλιέργειας για τα έθιμα εκείνα, που συνηχούν προς το ορθόδοξο
δόγμα και το ορθόδοξο λειτουργικό ήθος.
β) Ποιμαντική
ανοχή και πνεύμα παιδαγωγικής αξιοποίησης προς εκείνα που δεν δημιουργούν
ιδιαίτερα πνευματικά προβλήματα, όπως παραδείγματος χάρη αυτά που αναφέρονται στην αγάπη προς τη φύση,
την προστασία του περιβάλλοντος και την καλώς νοούμενη ψυχαγωγία των ανθρώπων.
γ) Απερίφραστη
καταδίκη και συστηματική ποιμαντική προσπάθεια εξάλειψης των εθίμων εκείνων,
τόσο των παλαιών, όσο και των νεωτέρων, που έφερε η εκκοσμίκευση της λατρείας,
και τα οποία δεν εναρμονίζονται με το πνεύμα της αγίας Γραφής και των ιερών
κανόνων».
Γιατί, ποιο λιμάνι μπορεί να συγκριθεί με την Εκκλησία;
Ποιος παράδεισος μοιάζει προς τη δική σας σύναξη;
Εδώ δεν υπάρχει φίδι που σχεδιάζει το κακό, αλλά ο Χριστός που οδηγεί
στη μυστηριακή ζωή.
Δεν υπάρχει η Εύα που σε ρίχνει κάτω με τρικλοποδιά, αλλά η Εκκλησία
που ανορθώνει.
Δεν υπάρχουν εδώ φύλλα δέντρων, αλλά ο καρπός του αγίου Πνεύματος, δεν
υπάρχει εδώ φράχτης με αγκάθια, αλλά αμπέλι θαλερό.
Αν βρω ένα αγκάθι, το μετατρέπω σε ελιά∙ γιατί όσα υπάρχουν εδώ δεν
εμποδίζονται από τις φυσικές δυσκολίες αλλά έχουν τιμηθεί με την
ελευθερία της θελήσεως.
Αν βρω ένα λύκο, τον μεταβάλλω σε πρόβατο, χωρίς να του αλλάξω τη
φύση, αλλά μετατρέποντας τη θέληση.
Γι’ αυτό δε θα έκανε κανείς λάθος, αν έλεγε ότι η Εκκλησία έχει
μεγαλύτερη άξια από την κιβωτό.
Γιατί η κιβωτός έπαιρνε τα ζώα
και τα διατηρούσε, ενώ η Εκκλησία παίρνει τα ζώα και τα μεταβάλλει.
Ας χρησιμοποιήσω παραδείγματα.
Εκεί, στην κιβωτό, μπήκε γεράκι και βγήκε γεράκι∙ μπαίνει λύκος και βγαίνει
λύκος.
Εδώ (στην Εκκλησία) μπήκε
κάποιος γεράκι και βγαίνει περιστέρι∙ μπαίνει λύκος και βγαίνει πρόβατο∙
μπαίνει φίδι και βγαίνει αρνί, επειδή δεν αλλάζει η φύση, αλλά διώχνεται η
κακία.
Με τον όρο Παράδοση της Εκκλησίας εννοούμε την αδιάσπαστη συνέχεια της
πίστης της Εκκλησίας από την εποχή της επί γης παρουσίας του Χριστού, όπως
παραδόθηκε στους πρώτους μαθητές του και τους διαδόχους τους.
Η πίστη αυτή έχει ως αντικείμενο τον ίδιο το Χριστό και την εμπειρία της
ζωής και του κοσμοσωτήριου έργου Του. Αυτό είναι που οι μαθητές “άκουσαν και
είδαν με τα ίδια τους τα μάτια και τα χέρια τους ψηλάφησαν” (Α΄ Ιωάν. 1,1) και
που αποτελεί το χαρμόσυνο μήνυμα της σωτηρίας (Ευαγγέλιο).
Καθώς στο βασικό της μέρος η εμπειρία αυτή καταγράφηκε στην Καινή Διαθήκη, ονομάζουμε σήμερα Παράδοση ειδικά: α) τη διδασκαλία του
Χριστού και των Αποστόλων που δεν έχει καταγραφεί στην Αγία Γραφή, αλλά
παραδόθηκε στην Εκκλησία στην αρχή προφορικά και στη συνέχεια καταγράφηκε στα
έργα των Αποστολικών Πατέρων ή των διαδόχων τους, καθώς και στις αποφάσεις των
Συνόδων της Εκκλησίας, επομένως σήμερα η Παράδοση είναι γραπτή, και β) θέματα που σχετίζονται με τη λατρεία, τη διοίκηση και τη ζωή της Εκκλησίας,
και η συνείδηση του σώματος της Εκκλησίας έχει αποδεχθεί ότι εκφράζουν την
πίστη και το μήνυμα του Ευαγγελίου.
Την πίστη αυτήν την έζησαν και τη ζουν οι χριστιανοί μέσα στη ζωή της
Εκκλησίας, δηλαδή στα μυστήριά της και την ευρύτερη εκκλησιαστική ζωή, κάτω από
την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος.
Κλήρος και λαός που ζουν αυτήν την εκκλησιαστική ζωή, την αναπτύσσουν
και τη διατυπώνουν ως διδασκαλία σε κάθε ευκαιρία και την κάνουν πράξη στη
λατρευτική ζωή.
Οι Άγιοι της Ορθοδοξίας μας δεν μιλούν με φαντασίες.
Μιλούν με φώτιση από τον Θεό. Σε αυτό το βίντεο, θα δούμε μαρτυρίες που δεν τρομάζουν… αλλά φωτίζουν.
Θα ακούσουμε διδασκαλίες από τον Άγιο Παΐσιο, τον Άγιο Μακάριο, τον Άγιο Ανδρέα τον διά Χριστόν σαλό και τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό.
Μιλούν για την ώρα του θανάτου, την πορεία της ψυχής, το φως, τα τελώνια και τη θεϊκή παρηγοριά.
Αποσπάσματα από το βιβλίο της Α΄Λυκείου και από το μάθημα; 2.1. «ΕΙΣ ΜΙΑΝ, ΑΓΙΑΝ, ΚΑΘΟΛΙΚΗΝ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΝ…»
α)
Η ζωή μέσα στην πρώτη κοινότητα (Πράξ 2, 4247)
Όλοι αυτοί
ήταν αφοσιωμένοι στη διδασκαλία των αποστόλων και στη μεταξύ τους κοινωνία, στην
τέλεση της θείας Ευχαριστίας και στις προσευχές.
Ένα δέος τούς κατείχε όλους όσοι έβλεπαν πολλά
εκπληκτικά θαύματα να γίνονται μέσω των αποστόλων.
Όλοι οι πιστοί ζούσαν σε έναν τόπο και είχαν
τα πάντα κοινά.
Πουλούσαν
ακόμα και τα κτήματα και τα υπάρχοντά τους και μοίραζαν τα χρήματα σε όλους,
ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.
Κάθε μέρα
συγκεντρώνονταν με ομοψυχία στο ναό, τελούσαν τη θεία Ευχαριστία σε σπίτια,
τρώγοντας την τροφή τους γεμάτοι χαρά και με απλότητα στην καρδιά.
Δοξολογούσαν τον Θεό, κι όλος ο λαός τούς
εκτιμούσε. Και ο Κύριος πρόσθετε κάθε μέρα στην εκκλησία αυτούς που σώζονταν.
β)
Η κοινοκτημοσύνη των πρώτων χριστιανών (Πράξ 4, 3237).
Όλοι όσοι
πίστεψαν είχαν μία καρδιά και μία ψυχή.
Κανείς δεν θεωρούσε ότι κάτι από τα υπάρχοντά του
ήταν δικό του, αλλά όλα τα είχαν κοινά.
Οι
απόστολοι κήρυτταν και βεβαίωναν με μεγάλη πειστικότητα ότι ο Κύριος Ιησούς
αναστήθηκε.
Κι ο Θεός
έδινε σε όλους πλούσια τη χάρη του.
Δεν υπήρχε
κανείς ανάμεσά τους που να στερείται τα απαραίτητα.
Γιατί όσοι
είχαν χωράφια ή σπίτια τα πουλούσαν, κι έφερναν το αντίτιμο αυτών που
πουλούσαν, και το έθεταν στη διάθεση των αποστόλων.
Απ’ αυτό
δινόταν στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του.
Έτσι έκανε κι ο Ιωσής, ένας λευίτης από την
Κύπρο, που οι απόστολοι τον ονόμασαν Βαρνάβα, όνομα που μεταφράζεται «ο
άνθρωπος της Παρηγοριάς».
Αυτός είχε ένα χωράφι, το πούλησε κι έφερε τα
χρήματα και τα έθεσε στη διάθεση των αποστόλων.
Ο Χαζάν Μαρά διάλεξε με προσοχή τους πιο καλούς
χουρμάδες.
- Μπρε
Χαζάν, του είπε ο έμπορας, το πράμα δεν πουλιέται διαλεγμένο. Εγώ το πήρα όπως
είναι κι έτσι θα το πουλήσω.
- Το
ξέρω Χαζίρ πως το πήρες έτσι, μα ξέρω πως το πλήρωσες τρεις παράδες και πιάνεις
δέκα. Υπάρχουν πολλοί χαζοί στην αγορά, πες τα λοιπόν σ' αυτούς κι όχι σε μένα,
είπε ο Χαζάν κι έβαλε στη ζυγαριά ό,τι είχε διαλέξει.
Ο Χαζίρ μουτρωμένος τα ζύγιασε μουρμουρίζοντας:
- Εσείς
όλο θαρρείτε πως οι έμποροι θησαυρίζουν. Αμ δε, όλο ζημιά έχουμε.
Ο Χαζάν δάγκασε ένα χουρμά.
- Όσο
πιο πολύ κλαίγεται ο έμπορας, τόσο πιο πολλά κερδίζει. Έμαθα πως πήρες κι άλλο
χτήμα.
Ο έμπορας Χαζίρ δεν
απάντησε, μόνο κούνησε το κεφάλι κι είπε:
- Οχτώ παράδες.
Τότε ο Χαζάν άπλωσε το
χέρι να βγάλει τους παράδες, μα είδε κάτι τόσο φοβερό εκείνη τη στιγμή, που το
χέρι του παράλυσε, το μούτρο του έγινε κέρινο, τα μάτια του γούρλωσαν κι έτρεμε
όλος σαν τη φλόγα του λυχναριού στην πνοή του αγέρα.
- Τι
έπαθες; του λέει ο Χαζίρ, ταραγμένος κι αυτός που τον είδε έτσι αλλαγμένο.
Ο Χαζάν πήγε να μιλήσει, μα δεν τα κατάφερε να
βγάλει λέξη σωστή. Ψέλλισε κάτι άναρθρο, πέταξε τους χουρμάδες κι ορμώντας
άρχισε να τρέχει ξαφνικά σαν άλογο που αφήνιασε, πέφτοντας πάνω και σπρώχνοντας
όποιον έβρισκε στο διάβα του. Όλοι τον κοίταζαν χαμένα. Μα αυτός, ούτε έβλεπε,
ούτε ένοιωθε. Όλος ήταν δοσμένος στη φυγή. Και σίγουρα δεν θά'τρεξε άλλος ποτέ
τόσο γρήγορα την απόσταση από την αγορά της Τεχεράνης ως το αρχοντικό του
Τακεσάν.
- Τι
έπαθες μπρε Χαζάν, του φώναξε στην πόρτα ο χοντρός σταυλίτης. Ποιος σε
κυνηγάει;
Μα ο Χαζάν ούτε τον
άκουσε, κίτρινος σαν το φλουρί και πάντα τρέχοντας πήδησε τρία-τρία τα σκαλιά
του αρχοντικού. Ο γραμματικός πήγε να τον σταματήσει, μα δεν πρόλαβε. Ο Χαζάν
έπεσε πάνω στην πόρτα που ήταν το γραφείο του άρχοντα και μπήκε μέσα. Η πόρτα
βρόντηξε με πάταγο. Ξαφνιασμένος γύρισε ο άρχοντας Τακεσάν κι είδε τον
υπηρέτη του.
